Infra

Digitale systemen spelen een belangrijke rol in de digitale transformatie en maken slim werken mogelijk. Steeds meer organisaties binnen infra digitaliseren bedrijfsprocessen en gebruiken innovaties zoals 3D-scanning. BIM bevordert data-uitwisseling en maakt digitaal samenwerken beter mogelijk. Digital twins worden ook steeds meer toegepast en GIS-systemen ondersteunen bij onderhoud en besluitvorming in infrastructuurprojecten. Cybersecurity is essentieel vanwege de toenemende risico's in de digitale keten.

Slimme inspecties zijn belangrijker geworden in infra. Drones worden steeds vaker ingezet voor 3D-modellering. Technologieën zoals automatische schadebeeldherkenning en kunstmatige intelligentie verbeteren inspecties door realtime gegevens te analyseren en problemen te detecteren. Digital twins, gebaseerd op 3D-ontwerpen, worden vaak gebruikt om realtime-informatie te koppelen en inzicht te bieden in installaties en ondergrondse constructies. 

Slim onderhoud houdt in dat infrabedrijven gebruikmaken van slimme systemen en innovaties om technische complexiteit te beheren en onderhoud te optimaliseren. Voorspellend onderhoud wordt mogelijk gemaakt door data van sensoren en drones, waardoor onderhoud kan plaatsvinden wanneer nodig. Digital twins helpen realtime gegevens te integreren voor nauwkeurige onderhoudsvoorspellingen. De total cost of ownership (TCO) wordt steeds vaker toegepast om de algehele kosten van infrastructuurprojecten gedurende hun levenscyclus te beheren.

Industrial robots worden steeds vaker ingezet om werkzaamheden te ondersteunen en te verlichten. Innovaties zoals bestratings- en metselrobots, evenals (semi)autonome machines, verbeteren de efficiëntie en veiligheid. Exoskeletten vergroten het fysieke uithoudingsvermogen en verminderen de belasting bij zware taken. 3D-printen wint aan populariteit voor het bouwen van bruggen en viaducten, dankzij voordelen zoals snelheid, kostenefficiëntie en duurzaamheid.

Prefab wordt steeds vaker gebruikt in de infrastructuur, vooral prefabbetonelementen zoals brugdelen en geluidswallen. Modulair bouwen neemt toe, wat onderhoud en hergebruik van onderdelen vergemakkelijkt. Prefabricage beïnvloedt het ontwerp- en productieproces, waarbij building information modeling (BIM) en digitalisering cruciaal zijn voor het optimaliseren van deze processen.

De energietransitie vereist nieuwe infrastructuur voor het transport van hernieuwbare energie en waterstof, en de bouw van voorzieningen zoals laadstations en warmtenetten. Daarnaast kampt Nederland met netcongestie, wat de noodzaak voor uitbreiding van het elektriciteitsnet vergroot. Stikstofproblemen maken emissieloos bouwen noodzakelijk. Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol bij aanbestedingen, met focus op CO2-uitstoot en milieukostenindicatoren (MKI). ESG-normering wordt belangrijker in duurzaamheidsverslaggeving.

De Nederlandse overheid streeft naar een volledig circulaire economie in 2050, waarbij afval geminimaliseerd en materialen maximaal hergebruikt worden. Circulaire principes beïnvloeden het ontwerp van infrastructuur, gericht op modulariteit, demontage, en hergebruik. Het concept Infra as a Service stimuleert het gebruik van duurzame materialen en onderhoudsarme oplossingen. Flexibele contractvormen, zoals geïntegreerde contracten, en bouwteams bevorderen duurzaamheid meer dan traditionele contracten. Deze vormen winnen terrein in de infrasector.

Natuurinclusiviteit in de infrastructuur is in opkomst, waarbij groen naast infrastructuur samen het grootste natuurgebied van Nederland vormt. Klimaatadaptief bouwen houdt rekening met klimaatveranderingen, zoals aanpassingen in waterbeheer en dijkversterking. Biobased materialen worden steeds meer toegepast in infrabouwwerken, met als doel dat tegen 2030 een substantieel deel van materialen biobased is. 

In de infrasector is preventieve veiligheid cruciaal, vooral voor beginnende beroepsbeoefenaars die fysiek belastend en risicovol werk uitvoeren. Er wordt steeds meer aandacht besteed aan ergonomie, gezondheid (bijvoorbeeld PFAS) en sociale veiligheid, inclusief het mentale welzijn en de werk-privébalans. Organisaties stimuleren veilige werkomstandigheden door initiatieven zoals de Gouden Laars. En ze investeren in cultuurveiligheid door te streven naar stabiele teams en goed opgeleid personeel met de juiste certificaten. Flexibele krachten moeten ook de juiste papieren en kennis hebben om veilig te werken.

De bouw- en infrasector is een van de sectoren met het grootste personeelstekort in Nederland, veroorzaakt door de groeiende vraag naar duurzame gebouwen, vergrijzing, en een afname van technisch geschoold personeel. Er zijn heel wat initiatieven om het imago van infra te verbeteren. Organisaties zijn zich ook meer bewust van goed werkgeverschap en passen arbeidsvoorwaarden aan voor zowel jongere als oudere werknemers.

Door een aantal ontwikkelingen verschuiven de taken van medewerkers binnen infra. Digitalisering en robotisering veranderen het werk van beginnende beroepsbeoefenaars in infra, die nu meer met geavanceerde systemen en autonome machines werken. Duurzaam ondernemen en circulariteit brengen nieuwe taken met zich mee, zoals hergebruik van materialen. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, vanaf 2024 van kracht, verplicht infraondernemers een kwaliteitsborgingssysteem te implementeren, waardoor beginnende beroepsbeoefenaars meer administratieve taken krijgen en samenwerking en transparantie belangrijker worden.