Samenvatting algemeen Marktsegment

In het veiligheidsdomein kunnen kunstmatige intelligentie (KI) toepassingen van veel toegevoegde waarde zijn. KI kan betekenisvolle analyses loslaten op data die met surveillance wordt verzameld, bijvoorbeeld om patronen te herkennen. Bij het gebruik van KI voor camera systemen is het begrijpen wat het systeem geleerd heeft, en of je deze informatie wel mag gebruiken van cruciaal belang. Anders krijg je situaties waar data gebruikt wordt wat wettelijk niet mag. Of je krijgt een gebiased systeem.

KI kan ondersteunend zijn aan predictive profiling in de zin dat data-analyse uit KI de toezichthouder ondersteunt bij het uitvoeren van zijn waarnemingen. Predictive profiling zorgt ervoor dat toezichthouders afwijkend en verdacht gedrag signaleren, waardoor escalaties en overtredingen voorkomen worden. Intelligente camera’s worden ingezet om incidenten, overtredingen en misdrijven sneller op te sporen en te voorkomen. Cameratoezicht evolueert naar dynamisch en onherkenbaar met behulp van gezichtsherkenning en slimme videoanalyse. Ook hier is het van belang te onderzoeken of er mogelijke biases in de data zitten, die mogelijk versterkt worden door de predictive profiling. Anders kan je situaties krijgen dat de kans om betrapt of zelfs gecontroleerd te worden groter is als je in een bepaalde wijk komt waar eerder overtredingen waargenomen zijn.

KI verbetert de informatiepositie van beveiligers en handhavers, met intelligente camera's en geluidsdetectie waarmee afwijkend gedrag herkend kan worden. Sociale media-analyse kan met KI en virtuele assistenten helpen bij het verkrijgen van relevante informatie. Op afstand bestuurbare drones worden ingezet om surveillance aan te vullen en moeilijk bereikbare gebieden te verkennen. 

In het militaire domein wordt KI ingezet voor datadeling, cyberveiligheid en snellere analyse en besluitvorming. Militaire KI-ontwikkelingen omvatten drones, autonome wapens en robotoorlogvoering, maar er zijn ethische zorgen en terughoudendheid bij de ontwikkeling en inzet van autonome wapens. KI wordt ook gebruikt in elektronische oorlogsvoering en informatieoorlog, maar er is bezorgdheid over privacy en ethiek. 

Kortom: KI biedt veel kansen voor de beroepsbeoefenaren in de veiligheidssector, bijvoorbeeld:
  • Het kunnen analyseren van grote hoeveelheden gegevens, zoals misdaadstatistieken, sociale media-activiteiten en surveillancedata, om patronen en trends te identificeren. Dit kan helpen bij het nemen van preventieve maatregelen om criminaliteit tegen te gaan. 
  • Het ontwikkelen van geavanceerde beveiligingssystemen die gebaseerd zijn op machine learning-algoritmen en beeldanalyse. Deze systemen kunnen verdachte activiteiten (zowel fysiek als online) detecteren. En zij ondersteunen  beveiligers  en helpen bij het identificeren van potentiële bedreigingen, zoals ongeoorloofde toegangspogingen, inbraakpogingen of afwijkend gedrag. Dit versterkt de beveiliging van fysieke locaties, zoals luchthavens, grenzen, overheidsgebouwen en kritieke infrastructuren. 
  • KI kan helpen bij het analyseren van complexe situaties en het nemen van snellere (minder foutgevoelige) beslissingen en respons op noodsituaties en incidenten. Dit kan helpen bij het minimaliseren van schade. 
Toch zijn er ook bedreigingen: 
  • KI-systemen kunnen foutieve of onnauwkeurige resultaten opleveren, als de gegevens waarmee ze zijn getraind onvolledig of onjuist zijn. Ook kan een bias in de data waarmee ze getraind zijn versterkt worden door het gebruik van de systemen. Dit kan leiden tot verkeerde beslissingen of het missen van belangrijke informatie, met mogelijke gevolgen voor de veiligheid. 
  • Het verzamelen en analyseren van grote hoeveelheden persoonsgegevens in het veiligheidsdomein zal leiden tot zorgen over de privacybescherming. 
  • Te weinig menselijk toezicht: menselijke betrokkenheid blijft essentieel bij het nemen van beslissingen en het interpreteren van de resultaten. Het blindelings vertrouwen op KI-systemen zonder menselijke controle kan leiden tot fouten en biased systemen. 
  • KI-systemen zelf kunnen ook kwetsbaar zijn voor aanvallen en manipulatie. De veiligheid kan dan in gevaar komen. Bovendien kunnen KI-systemen gebruikt worden voor het ontwikkelen van geavanceerde cyberaanvallen, zoals gerichte phishing of het genereren van nepvideo's. 

Dossiers

Particuliere beveiliging

De particuliere beveiligingssector is steeds meer data-driven, waarbij kunstmatige intelligentie (KI) een cruciale rol speelt. Gebouwen, vervoersmiddelen en de openbare ruimte zijn voorzien van talloze sensoren die een grote hoeveelheid data genereren. Slimme camera's in combinatie met KI worden gebruikt om incidenten, overtredingen en misdrijven sneller op te sporen en te voorkomen. De camera's zijn uitgerust met bewegings-, geluids- en temperatuursensoren en kunnen afwijkingen detecteren en daar een notificatie over afgeven. Door KI is het mogelijk dat het systeem zelf meldingen beoordeelt. Voordat de melding naar de meldkamer gaat, maakt het systeem lokaal een inschatting of het een reële melding is of een loze melding.

Cameratoezicht evolueert van statisch en herkenbaar naar dynamisch en onherkenbaar. Toegangs- en uitgangscontroledetectie met behulp van KI maakt het mogelijk om identiteitsbewijzen en gezichten te controleren, wat de beveiliging verbetert. Gezichtsherkenning en slimme videoanalyse dragen bij aan het beschermen van mensen en het bestrijden van criminaliteit. Burgers accepteren steeds meer technologie in ruil voor veiligheid, zolang privacygevoelige gegevens niet in het geding zijn.

Kunstmatige intelligentie verandert de risico’s en bedreigingen van cybersecurity. Algoritmen kun je trainen om ze in staat te stellen om op het software netwerk van een bedrijf een incident te detecteren, te interpreteren en te rapporteren, om zodoende andere beveiligingstoestellen te waarschuwen.

Het gebruik van KI in personeelsplanning en route-optimalisatie maakt het mogelijk om efficiëntere planningen en routes te maken voor mobiele surveillance. In de maritieme wereld wordt beeldherkenning gebruikt voor het herkennen van objecten en gezichten op zee en onderwater, wat van groot belang is bij maritieme beveiligingstaken en het monitoren en beveiligen van scheepvaartverkeer.

Publieke veiligheid 

De informatiepositie van handhavers verbetert door de inzet van applicaties op hun mobiele telefoon voor digitale ondersteuning tijdens hun werkzaamheden. Intelligente camera software kan afwijkende situaties en vreemd gedrag herkennen, waardoor handhavers tijdig kunnen ingrijpen. Het systeem kan zelf meldingen beoordelen en onderscheid maken tussen reële meldingen en loze meldingen. Geluidscamera's kunnen agressie detecteren en suggesties geven voor interventie. 

Ook kunnen handhavers onder strikte voorwaarden en wanneer daar aanleiding voor is, sociale media analyseren met behulp van KI om op de hoogte te blijven van wat er speelt in bepaalde gebieden. Intelligente virtuele assistenten worden gebruikt om informatie effectiever te filteren en gefragmenteerde informatiebronnen te doorzoeken.

Op afstand bestuurbare drones worden steeds vaker ingezet in de publieke veiligheid om het tekort aan surveillance aan te vullen, zoals in natuurgebieden. Deze drones kunnen verschillende taken uitvoeren, zoals het opsporen van hennepteelten, het meten van gevaarlijke stoffen en het uitvoeren van geografische metingen. Drones bieden realtime videobeelden aan handhavers, vergroten de situational awareness en stellen hen in staat om moeilijk bereikbare gebieden te verkennen.

Vakmanschap en veiligheid 

Er is een toenemende vraag naar inzet en vernieuwing op IT-gebied vanwege de dreigingen van digitale spionage en cyberaanvallen. Moderne oorlogsvoering is sterk afhankelijk van Data Science en KI, wat nieuwe eisen stelt aan militair optreden en het vermogen om te reageren op technologische ontwikkelingen van tegenstanders. Defensie heeft verschillende acties ondernomen, waaronder de ontwikkeling van een hoog gerubriceerde IT-infrastructuur voor datadeling en verwerking, beleid voor algoritmes, en investeringen in een Data Science Center of Excellence. 

Militaire ontwikkelingen omvat drones en verder in de toekomst mogelijk ook autonome wapens en robotoorlogvoering. Al zijn voor autonome wapens nog veel vraagstukken eerst op te lossen. Niet altijd hoeft daarbij daadwerkelijk sprake te zijn van de inzet van KI. Op afstand bestuurbare drones worden al veel gebruikt voor verkenning, surveillance, aanvallen en logistieke ondersteuning, terwijl autonome wapens nog in de experimentele fase zijn. Door vraagstukken over de betrouwbaarheid van het te leren inschattingsvermogen van autonome wapens lijken diverse landen en verdragsorganisaties terughoudend te zijn in de ontwikkeling van autonome wapen. Ook de inzet van robots, zoals robothond "Spot" is nog in de experimentele fase en wordt ontwikkeld voor gebruik in rampgebieden en reddingsoperaties. Hierbij kan ook teleoperatie (door een mens op afstand bestuurbaar) ingezet worden.

KI kan de snelheid van analyse en besluitvorming verhogen. Dat kan door de reactietijd van defensieve systemen te verhogen, door nuttige informatie aan te leveren aan besluitvormers, door het snel detecteren van cyberaanvallen en door het identificeren van pogingen om desinformatie te verspreiden. Binnen het domein van cyberveiligheid wordt KI ingezet om afwijkend gedrag te detecteren dat kan wijzen op cyberaanvallen. Elektronische oorlogsvoering is een van de sleutelelementen van het moderne gevechtsscenario: de eigen strijdkrachten beschermen tegen aanvallen, de vijand informatie ontzeggen en zijn eigen spraakcommunicatie en datalinks onderscheppen en verstoren.

Militaire conflicten worden tegenwoordig ook uitgevochten op het digitale slagveld en op de sociale media waar gestreden wordt om het juiste frame en de publieke opinie in het eigen land en in andere landen te beïnvloeden. Met de toepassing van generative adversarial networks (gan’s) worden mensen gemanipuleerd en is het lastig om nepgezichten te onderscheiden van echte.  

Er zijn zorgen over privacy en ethische implicaties van het gebruik van KI in informatieverwerking en informatieoorlog.