Wat houdt 'Taakverschuiving' in?
Arbeidskrapte is een grote uitdaging in de sector Metaal & Metalektro, met name voor technisch geschoold personeel. Toegang tot voldoende gekwalificeerde medewerkers is geen vanzelfsprekendheid, het percentage niet-vervulbare vacatures groeit. Deze krapte heeft invloed op hoe organisaties zich organiseren en zorgt er onder andere voor dat taken verschuiven en zich verbreden.
Flexibel inzetbaar
Beginnende beroepsbeoefenaars die verschillende taken kunnen uitvoeren, zijn vaak flexibeler inzetbaar. Dit biedt voordelen in situaties waarin de werklast varieert of wanneer specifieke expertise nodig is op verschillende gebieden van de productie. Bijvoorbeeld elektronica en mechanica zijn minder gescheiden werelden dan dat ze voorheen waren. Een mechanisch geschoolde beroepsbeoefenaar heeft kennis van elektronica en dat kan van nut zijn bij het installeren van software en sensoren in machines.
“Vroeger had je een order staan dan ga je dat produceren. Nu verwacht je dat medewerkers meegaan in een dynamische omgeving. Ze moeten flexibel inzetbaar zijn, je moet veel weten van softwarepakketten, met verschillende machines om kunnen gaan.”
- Jeroen Huijs, Seco Tools
Opknippen van taken
Organisaties bouwen flexibiliteit in door taken op te knippen in simpele en complexe taken. De beginnende beroepsbeoefenaars die meer uitdagingen willen en willen groeien, kunnen zich verder ontwikkelen. Deze taken kunnen makkelijker uitbesteed worden of ingevuld worden door uitzendkrachten.
Job rotation
Organisaties experimenteren mondjesmaat met job rotation. Bijvoorbeeld: een medewerker werkt een aantal maanden op de mechanische afdeling en vervolgens op de elektronica-afdeling. Wanneer beginnende beroepsbeoefenaars een breder scala aan taken uitvoeren, kan dit de samenwerking tussen verschillende afdelingen verbeteren. Ze hebben mogelijk een beter begrip van de uitdagingen en vereisten van andere functies binnen de organisatie.
“We horen regelmatig van monteurs: “Ik wil zowel het mechanische als het elektrotechnische werk doen.” Die wens proberen we aan tegemoet te komen door de afdelingen meer te integreren. Mechatronicamonteurs verrichten dan niet alleen mechanische taken zoals lassen, maar worden ook gekwalificeerd om machines aan te sluiten en zelfstandig te werken. We stimuleren die ontwikkeling door medewerkers bijvoorbeeld eerst drie maanden binnen de mechanische groep te laten werken en vervolgens drie maanden in de elektrowerkplaats. Op die manier zie je dat de disciplines steeds meer gaan overlappen.”
Sandra Luesink, Kaak Food Processing Systems B.V.
Lean werken
Organisaties experimenteren met manieren van lean werken. Machinebedrijven kunnen bijvoorbeeld werken volgens het QRM-principe (quick response manufacturing). QRM is een aangepaste vorm van lean voor situaties waarin gewerkt wordt met veel verschillende producten. Medewerkers werken in een quick response cell in een multidisciplinair team. Deze teams werken autonoom van elkaar en zijn in staat om snel te schakelen en zich aan te passen aan veranderende productiebehoeften.
Quick Response Manufacturing (QRM) hanteren we om onze processen te verbeteren, we hebben een grote variatie in orders en deze methode helpt ons om de focus te leggen op snelheid en leverbetrouwbaarheid met als gevolg dat de kosten omlaag gaan. De medewerkers werken in QRM-productiecellen, het product volgt een vaste en de medewerker wordt ondersteund door deels geautomatiseerde processen. Onze nieuwe collega’s worden stap voor stap intern opgeleid en krijgen o.a. een buddy en performance support, dit helpt medewerkers bij de uitvoering van hun werk op het moment dat ze het nodig hebben. Hierdoor wordt het leren een vast onderdeel wordt van werken!”
Manfred Krooshof, Bronkhorst High-Tech B.V.
Configure-to-order
Er wordt meer geëxperimenteerd met een modulaire configure-to-order-productiestrategie. Dit is het modulair ontwerpen en produceren op basis van bestaande bouwstenen om zoveel mogelijk ‘standaard’ maatwerk te kunnen leveren. De focus ligt hier op standaardisering met voorspelbare orderafhandeling, doorlooptijdverkorting, lagere engineeringkosten en minder risico bij maatwerk. In deze strategie is het eenvoudiger werk uit te besteden; dit geldt vooral voor het uitbesteden van systemen en modules.
Opvangen van overcapaciteit
Organisaties in het marktsegment Metaal & Metalektro werken steeds meer met elkaar samen om overcapaciteit op te vangen. Organisaties die productiecapaciteit over kunnen nemen, beschikken over de benodigde kennis en productiefaciliteiten.
Wat is de impact van 'Taakverschuiving' op dossierniveau?
Taakverschuiving heeft impact op veel dossiers. Taken en vaardigheden verschuiven, er wordt meer flexibiliteit van beginnende beroepsbeoefenaars gevraagd en daardoor groeien de dossiers steeds meer naar elkaar toe.
-
Wat verandert er?
De opkomst van geavanceerde technologieën, zoals Industry 4.0, robotisering, kunstmatige intelligentie en internet of things (IoT), brengt nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee voor beginnende beroepsbeoefenaars. Denk hierbij aan het ontwerpen, installeren en configureren van deze technologieën in productieprocessen. Maar ook controle wordt steeds belangrijker, zeker gezien de hogere druk op kwaliteit. Om deze nieuwe verantwoordelijkheden aan het takenpakket toe te voegen, zijn er voor beroepsbeoefenaars apparaten die hierin ondersteunen, bijvoorbeeld de profielsensor van Baumer voor kwaliteitscontrole en positioneringstaken (IndustrieVandaag, 2023e).
Met de groeiende hoeveelheid data die wordt gegenereerd in productieomgevingen, kunnen beginnende beroepsbeoefenaars worden betrokken bij het interpreteren van de data. Het gaat om het verkrijgen van inzichten in de productieprocessen. Ook kunnen beroepsbeoefenaars naast traditionele taken meer betrokken zijn bij kwaliteitsborging en procesoptimalisatie.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Beroepsbeoefenaars krijgen meer taken en verantwoordelijkheden. Deze verbreding van het takenpakket zit met name in het ontwerpen, monitoren en onderhoud van nieuwe technologieën. Het vereist ook meer verbeeldingsvermogen en begrip van data en softwaresystemen. Vaak houdt de beginnende beroepsbeoefenaar wel de hoofdtaak, maar is het belangrijk om begrip te krijgen van andere taken. Dat wordt vaak gefaciliteerd op de werkvloer door bijvoorbeeld in een QRM-cel met elkaar te werken of in andere multidisciplinaire vormen van samenwerken.
-
Wat verandert er?
Het werk van de beginnende beroepsbeoefenaar mechatronica is vaak afwisselend. Denk aan assembleren, TIG-lassen, lezen van tekeningen en elektrische schema’s, afmonteren, elektrisch aansluiten en testdraaien van producten. Maar de variëteit van deze werkzaamheden wordt uitgebreid door geavanceerde technologieën zoals kunstmatige intelligentie, machinelearning en sensorische systemen. De beginnende beroepsbeoefenaar kan zich gaan bezighouden met cutting-edge-technologieën en de toepassing ervan in de praktijk brengen.
Daarnaast zorgt de energietransitie ervoor dat er taken bij komen (zie Trend Energietransitie). Met de opkomst van batterijopslagsystemen en de verdere integratie van energie-efficiëntesystemen, moeten beginnende beroepsbeoefenaars zich ook gaan bezighouden met de installatie, configuratie en het onderhoud van deze technologieën.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De werkzaamheden van de beginnende beroepsbeoefenaar breiden zich uit, of dat nu in een geïndustrialiseerde omgeving is waar veel geïnvesteerd wordt in nieuwe technologieën en digitale systemen of de technologieën die komen kijken bij de energietransitie. Deze evoluties vereisen een groot aanpassingsvermogen. Beginnende beroepsbeoefenaars moeten voortdurend op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen en bereid zijn hun vaardigheden bij te werken en openstaan voor het oppakken van nieuwe taken. In de (kleinere) organisaties die nog veel handwerk verrichten en maatwerk op stukniveau bieden, is dit minder aan de orde.
-
Wat verandert er?
Industry 4.0 vraagt om meer automatisering, digitalisering en robotisering. Ook komt er steeds meer wet- en regelgeving bij, gedreven door een strenger wordende kwaliteitsborging (zie Trend Kwaliteitsborging) en duurzaamheid (zie Trend Energietransitie en Trend Circulaire economie).
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Deze ontwikkelingen hebben invloed op het werk van de technisch tekenaar, omdat die meer kennis moet hebben van nieuwe voorschriften, software, etc. Dit vraagt om continue ontwikkeling, en een organisatie kan daaraan bijdragen door training aan te bieden.
-
Wat verandert er?
Industry 4.0 brengt voor de engineer een uitbreiding en verschuiving van het takenpakket met zich mee. Het verzamelen, analyseren en interpreteren van data om inzicht te krijgen in productieprestaties en kwaliteit worden steeds belangrijker. Ook draagt de engineer bij aan de ontwikkeling van de slimme fabriek, doordat verschillende processen en systemen met elkaar communiceren. Het implementeren van controlesystemen (zie Trend Kwaliteitsborging) is hierbij van belang.
Duurzaamheid is ook een belangrijke factor voor de toename van het aantal taken dat de engineer toebedeeld krijgt. Zowel vanuit de energietransitie (zie Trend Energietransitie) als vanuit andere duurzaamheidsprincipes wordt de wet- en regelgeving voor de maakindustrie strenger. De energiebesparingsplicht bijvoorbeeld, vraagt om meer transparantie in het energieverbruik van de productie en daarbij speelt ook de engineer een rol.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Holistisch nadenken over productontwerp is van belang in de wereld van Industry 4.0, want er zijn veel cross-overs tussen verschillende vakgebieden. Beginnende beroepsbeoefenaars dienen hierin opgeleid te worden, omdat het een andere denkwijze en visie vraagt. Slimmer en flexibeler produceren start bij het productontwerp. Bij producten en systemen met een hoge complexiteit waarin verschillende afzonderlijke componenten zijn verwerkt, wordt modulair ontwerpen de standaard. Dit is niet alleen een must voor een vloeiende productie en assemblage, maar helpt ook in de beperking tot overzichtelijke (deel)verantwoordelijkheden. Wat de productiviteit uiteindelijk ten goede komt. Voor de beginnende beroepsbeoefenaar betekent dit een andere visie op productontwerp.
Voor beginnende beroepsbeoefenaars wordt het steeds belangrijker om een goed overzicht te hebben van de efficiëntie van het productieproces. Tools zoals value stream mapping (VSM) kunnen daarbij helpen. VSM is een visuele tool om de stappen in een proces in kaart te brengen en te analyseren. Het identificeert verspilling en mogelijkheden voor verbetering in de waardestroom van een product (LinkedIn, 2023).
-
Wat verandert er?
Gedreven door digitalisering, automatisering, robotisering en verduurzaming komen er extra taken voor werkvoorbereiders bij. Zij krijgen te maken met meer wet- en regelgeving waar ze op moeten handhaven. Ook worden productieprocessen complexer en dat vraagt om meer machine- en materiaalkennis. In het kader van kwaliteitsborging (zie Trend Kwaliteitsborging) wordt verslaglegging en bewijslast voor belanghebbenden belangrijker en dat vraagt ook meer tijd van de werkvoorbereider.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Veel ontwikkelingen hebben invloed op de werkzaamheden van de werkvoorbereider. Het gaat om coördinerende taken, administratieve taken en werken in een digitale omgeving.
-
Wat verandert er?
Met de groeiende vraag naar nauwkeurige en hoogwaardige producten, zijn beginnende beroepsbeoefenaars in precisietechniek steeds vaker betrokken bij kwaliteitscontrole en inspectieprocessen, waarbij ze gebruikmaken van geavanceerde meetapparatuur en technieken om de precisie en kwaliteit van producten te waarborgen.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Door de complexiteit van moderne productieprocessen zijn beginnende beroepsbeoefenaars vaak onderdeel van multidisciplinaire teams, waarbij ze samenwerken met engineers, werkvoorbereiders, productiemanagers en andere beroepsbeoefenaars om producten te ontwikkelen, te produceren en te verbeteren.
-
Wat verandert er?
Technologische innovaties, de energietransitie, circulaire economie en data-integratie brengen aanvullende taken met zich mee voor de beroepsbeoefenaar. Met de groeiende hoeveelheid gegevens die sensoren genereren, en met monitoringssystemen aan boord van moderne vliegtuigen, kan de monteur vliegtuigonderhoud betrokken zijn bij het identificeren van problemen, diagnoses stellen en het juist documenteren van het uitgevoerde onderhoud mogelijk maken. Monteurs zijn steeds meer betrokken bij de implementatie van voorspellend onderhoud; zie Cluster Slimme service. Technologieën zoals VR en AR worden ook steeds meer toegepast.
Duurzaamheid in de vliegindustrie vraagt om innovaties om bijvoorbeeld vliegtuigmotoren te elektrificeren, geschikt te maken voor SAF en dergelijke. Dit heeft ook impact op het onderhoud aan vliegtuigen en dus op de werkzaamheden en opleiding van de monteur vliegtuigonderhoud.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Alle ontwikkelingen vandaag de dag hebben veel invloed op het takenpakket van de monteur vliegtuigonderhoud. Training en opleiding, deels on the job learning, zijn van belang om te kunnen werken met deze innovaties en vliegtuigen van goed onderhoud te voorzien.
