Wat houdt 'Preventieve veiligheid' in?
Safety first. Veiligheid is van groot belang en onderhevig aan strenge regelgeving. Fysieke veiligheid komt eerst en dat is vastgelegd in protocollen. Bij veel organisaties is veilig werken een terugkerend onderwerp op de agenda van meetings. Organisaties investeren in de jaarlijkse bhv-cursus, reanimatiecursus, etc. en werken volgens de Veiligheidsladder. Beginnende beroepsbeoefenaars moeten de juiste certificaten hebben of worden gehercertificeerd. Deze toenemende druk op veiligheid zorgt ook voor een veelheid aan maatregelen zoals risico-inventarisaties & -evaluaties (RI&E’s), taakrisicoanalyses (TRA’s) en laatste-minuut-risicoanalyses (LMRA’s) (IndustrieVandaag, 2024d).
“Het is belangrijk om medewerkers bewust te maken van veilig werken en dat doen we continu, maar ze moeten ook zelf blijven nadenken. In onze productie hebben we bijvoorbeeld ongeveer vijftig bovenloopkranen waarmee grote werkstukken worden gehesen. Je wilt niet dat daar ongelukken mee gebeuren.”
Chris te Stroet, Reesink Production
Machineveiligheid
Machineveiligheid is een van de belangrijkste elementen van veiligheid in de procesomgeving. Het gaat over het implementeren van maatregelen en protocollen om het veilige gebruik van machines te waarborgen. Voordat machines worden gebruikt, moeten er grondige risicobeoordelingen worden uitgevoerd. Dit omvat het identificeren van mogelijke gevaren die verband houden met het gebruik van de machine, zoals bewegende delen, elektrische componenten, geluidsniveaus en andere potentiële risico's.
Veiligheidsvertegenwoordiger
Organisaties werken steeds vaker met personen die fungeren als veiligheidsvertegenwoordiger. Zij houden alle wet- en regelgeving in de gaten, zorgen dat er volgens de richtlijnen wordt gewerkt en zien erop toe dat men veiligheidsregels naleeft op de werkvloer.
Sociale veiligheid
Naast fysieke veiligheid is er meer aandacht voor sociale veiligheid en de mentale gesteldheid van de beginnende beroepsbeoefenaar. Veel organisaties werken met uitzendkrachten. Zeker wanneer uitzendkrachten anderstalig zijn, vraagt dit om meer afstemming van werkzaamheden, nalopen van protocollen etc. om de veiligheid van de medewerkers te waarborgen en kwaliteitseisen na te komen. Het welzijn van de medewerker staat hoog in het vaandel; zie ook de trend Sociale innovatie. Er is meer aandacht voor de werk-privébalans en duurzame inzetbaarheid.
Databeveiliging
De maakindustrie is een populair doelwit voor cybercriminelen en uit onderzoek blijkt dat bedrijven uit die sector het vaakst doelwit zijn. Een cybersecuritynulmeting (gap-analysis) toetst de doeltreffendheid van bestaande cybersecuritypraktijken in lijn met regelgeving en industriestandaarden zoals ISO 27001, IEC 62443, NIST CSF. Databeveiliging krijgt een steeds prominentere plek op de agenda van veel organisaties (Hoefnagel, 2023).
Wat is de impact van 'Preventieve veiligheid' op dossierniveau?
Alle dossiers hebben te maken met preventieve veiligheid. Veiligheidsmaatregelen worden steeds strenger en er wordt steeds meer toegezien op naleving van deze regels. Beroepsbeoefenaars in het marktsegment Metaal & Metalektro worden namelijk blootgesteld aan gevaren voor hun fysieke veiligheid (werken met zwaar materieel) en dienen volgens de geldende protocollen te werken, maar ook inzicht te hebben in preventief veilig werken. Mentale gesteldheid krijgt ook steeds meer aandacht. Er is geïnvesteerd in bila’s met medewerkers en tools worden ingezet om zaken met elkaar bespreekbaar te maken.
-
Wat verandert er?
Binnen het marktsegment Metaal & Metalektro is preventieve veiligheid van groot belang. De beginnende beroepsbeoefenaar krijgt in het uitvoeren van het werk te maken met gereedschappen, zware materialen en kan te maken hebben met het werken met chemicaliën.
Ergonomie krijgt ook steeds meer aandacht, omdat het bijdraagt aan het verminderen van fysieke belasting en werkgerelateerde gezondheidsproblemen. Ook sociale veiligheid en zich gezien en gehoord voelen binnen het team zijn belangrijke aandachtspunten voor het welzijn van de beginnende beroepsbeoefenaar.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Het is niet anders dan voorheen, maar het naleven van persoonlijke veiligheidsmaatregelen is van groot belang voor de beginnende beroepsbeoefenaar. Er is meer aandacht voor het mentale welzijn van de beginnende beroepsbeoefenaar en dat maakt dat er ruimte is om problemen eerder kenbaar te maken.
De samenwerking met flexibele krachten vraagt om een andere houding van de beginnende beroepsbeoefenaar. Die moet in staat zijn om heldere instructies te geven en regelmatig controles uit te voeren op het geleverde werk en indien nodig hierop bijsturen.
-
Wat verandert er?
De werkdruk neemt de laatste jaren toe, onder andere door kortere doorlooptijden en hogere kwaliteitseisen. Ook wordt er veel van de beginnende beroepsbeoefenaar verwacht als het gaat om het bijbenen van digitale ontwikkelingen en die toepassen in het werk. Dit kan stress met zich meebrengen. De beginnende beroepsbeoefenaar kan werken in een storingsdienst en oproepbaar zijn. Ook dit kan invloed hebben op het mentale welzijn.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De beginnende beroepsbeoefenaar moet om kunnen gaan met werken onder druk. Bijvoorbeeld wanneer een project of proces vertraging oploopt en het oproepbaar zijn kan stress met zich meebrengen. Dit vraagt om het hoofd koel te houden en op een veilige manier aan een oplossing te werken. Sociale veiligheid en mentaal welzijn zijn belangrijk. Beginnende beroepsbeoefenaars moeten zich veilig voelen om zich te kunnen uiten. Teamleiders moeten dit faciliteren door een-op-eengesprekken te organiseren en een open cultuur te creëren waarin ook onenigheden tussen collega’s uitgesproken kunnen worden.
Voor organisaties kan het werken met uitzendkrachten uitdagingen geven met betrekking tot het opbouwen van een sterk, continu team en het behouden van het teamgevoel. Voor de beginnende beroepsbeoefenaar kan dit invloed hebben op de communicatie en afstemming binnen projecten. Het kan bijvoorbeeld een uitdaging zijn om kennis naadloos over te dragen of om samen te werken met uitzendkrachten.
-
Wat verandert er?
De laatste jaren is er meer aandacht voor ergonomie, ook bij zittende beroepen. Bij kantoorinrichting wordt er steeds meer rekening gehouden met het creëren van ergonomische werkplekken en ergonomisch werken. Er worden bijvoorbeeld actieve werkplekken gecreëerd, zoals zit-stabureaus en bureaufietsen. Ook is er meer aandacht voor comfort, bijvoorbeeld door het gebruik van ergonomische bureaustoelen en akoestische belcellen. Deze ergonomische maatregelen hebben in positieve zin invloed op het welzijn van beginnende beroepsbeoefenaars.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor de beginnende beroepsbeoefenaar is het belangrijk om te zorgen voor een ergonomische werkplek om fysieke belasting te verminderen.
-
Wat verandert er?
Een belangrijke factor voor de implementatie van Industry 4.0 is digitalisering. Met digitalisering en automatisering kunnen systemen aan elkaar gekoppeld worden en dat maakt dat fabrieken steeds meer autonoom kunnen produceren. Overigens brengt dit ook cyberrisico’s met zich mee en worden veel organisaties, zonder dat ze het zelf weten, kwetsbaar. De kwetsbaarheid groeit, omdat systemen (in de cloud) aan elkaar zijn gekoppeld, zowel binnen de organisatie zelf als met organisaties binnen de keten.
Voor de beginnende beroepsbeoefenaar zit preventieve veiligheid ook in het persoonlijke stuk en dan met name ergonomie, mentale en sociale veiligheid. Organisaties zien steeds vaker tegenstrijdige belangen tussen afdelingen, en door digitalisering en automatisering is er minder goede afstemming. Dit komt met name voor tussen engineering en productie. Dit zorgt voor onbegrip en frictie. Managers, met name in grote organisaties, zijn zich bewust van deze situatie en hebben tools en methoden om een gezonde en veilige werksfeer te creëren. Een werkomgeving en cultuur die openheid nastreeft. Ook het werken in de storingsdienst kan mentaal belastend zijn; er is meer aandacht voor de werk-privébalans.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Cybersecurity is van cruciaal belang om de integriteit van ontwerpen en technische gegevens te waarborgen. Ongeautoriseerde wijzigingen aan ontwerpen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de veiligheid en betrouwbaarheid van producten en systemen. Beginnende beroepsbeoefenaars die werken met industriële controlesystemen (ICS), zoals SCADA-systemen, moeten aandacht besteden aan cybersecurity, omdat deze systemen vaak kwetsbaar blijken te zijn. Beveiligingsmaatregelen zijn nodig om te voorkomen dat deze systemen kwetsbaar worden voor cyberaanvallen, die ernstige gevolgen kunnen hebben voor operationele processen (IndustrieVandaag, 2023d). Bewustzijn hieromtrent wordt steeds belangrijker.
Cybersecurity moet worden geïntegreerd in de volledige levenscyclus van producten en systemen, vanaf het ontwerpstadium tot de implementatie en het onderhoud. Dit vereist een holistische benadering, waarbij beveiliging een integraal onderdeel is van het ontwerp.
-
Wat verandert er?
De werkvoorbereider werkt vaak onder tijddruk en is de spil tussen verschillende disciplines. Deze druk kan negatieve gevolgen hebben voor het mentale welzijn van de beginnende beroepsbeoefenaar. Daarnaast kan meertaligheid een uitdaging zijn voor het waarborgen van veiligheid, doordat er meer overleg en afstemming moet plaatsvinden om het naleven van veiligheidsvoorschriften en protocollen te waarborgen.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De beginnende beroepsbeoefenaar moet kunnen omgaan met werken onder druk. Het is belangrijk om af te kunnen stemmen met uitzendkrachten en vaste medewerkers.
-
Wat verandert er?
De kwaliteitseisen van producten worden steeds strenger. Beginnende beroepsbeoefenaars dienen het werk tussentijds te controleren en eventueel bij te sturen of te repareren. Voor de beginnende beroepsbeoefenaar betekent dit dat er extra tijd naar controle en reparatie gaat, terwijl de druk op productie al hoog is.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor de beginnende beroepsbeoefenaars is het van belang om met werkdruk te kunnen omgaan en ook aan te geven wanneer zij hier negativiteit van ondervinden.
-
Wat verandert er?
Naarmate de productie in de maakindustrie autonomer wordt, zal metrologie steeds vaker geïntegreerd worden in CNC-bewerkingssystemen. Met deze aanpak kunnen maakbedrijven hun CNC-machines onbemand laten draaien met de zekerheid nauwkeurige producten te maken en hun productiviteit te verhogen (Franc, 2024). Veel organisaties controleren de maatnauwkeurigheid van de componenten met een CMM. Meetkamers bevinden zich vaak niet in de buurt van de productievloer met de CNC-machines, het werk wordt door meettechnici gedaan. Hoewel deze manier van werken meetresultaten nauwkeurig en traceerbaar maakt, is er in de loop van de tijd een scheiding ontstaan tussen de productie en de kwaliteitsborging. De beginnende beroepsbeoefenaar wacht op goedkeuring van de meetkamer om een job te starten. Of de machine met daarop de opspanning staat stil, wachtend op groen licht van de meetkamer. Zonder controle van de meetkamer met de productie beginnen, verhoogt het risico op afkeur en niet-conforme producten. Voor de beginnende beroepsbeoefenaar kan dat werkdruk met zich meebrengen.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De druk op productiviteit en kwaliteitsborging (zie Trend Kwaliteitsborging) is groot. De beginnende beroepsbeoefenaar bevindt zich soms in een afhankelijke positie en dat maakt dat de werkdruk toeneemt. Ook doordat de beginnende beroepsbeoefenaar verantwoordelijk is voor de afgeleverde kwaliteit, neemt de mentale druk toe. Het is van belang om proactief met diverse disciplines af te stemmen.
-
Wat verandert er?
Veiligheid stond en staat op nummer één in luchtvaarttechniek. De vliegbranche werkt met een just culture, dat wil zeggen een cultuur die gericht is op het bevorderen van veiligheid en het leren van fouten, zonder onredelijke bestraffingen. Het doel van een just culture is om een omgeving te creëren waarin medewerkers openlijk fouten kunnen melden zonder angst voor negatieve gevolgen voor hun carrière. Een just culture is van belang, omdat de veiligheidsrisico’s te groot zijn wanneer een fout bijvoorbeeld niet wordt gemeld.
De werkomstandigheden voor beginnende beroepsbeoefenaars zijn niet altijd even makkelijk. Sowieso wordt 24 uur per dag en 7 dagen per week gevlogen. Dus ook het onderhoud vindt plaats in volcontinu wisseldiensten, wat betekent dat ook ’s nachts, in de weekenden en op feestdagen gewerkt wordt. Vaak moet ook worden gewerkt in kleine ruimtes of op moeilijk bereikbare plaatsen. En het lijnonderhoud buiten op het platform gaat ook in weer en wind door.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor de beginnende beroepsbeoefenaars blijft het van groot belang dat zij werken volgens first time fix en garanties kunnen afgeven dat de uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden volgens de veiligheidsnormen en richtlijnen zijn uitgevoerd. Het nauwkeurig bijhouden van documentatie met betrekking tot vliegtuigonderhoud is van cruciaal belang. Beroepsbeoefenaars moeten de juiste procedures volgen en ervoor zorgen dat alle uitgevoerde taken worden gedocumenteerd volgens de voorgeschreven normen. Een veiligheidscultuur vormt de basis en open en eerlijke communicatie is daarbij een vereiste, ook als het gaat om het herkennen en erkennen van gemaakte fouten.
Beginnende beroepsbeoefenaars werken vaak onder redelijk zware condities. Los van de tijdsdruk, werken zij op het platform in allerlei weeromstandigheden, wat het werk zwaar kan maken. Dit vraagt veel van de mentale belasting van de beginnende beroepsbeoefenaars. Het is zaak dat die zich veilig voelen binnen het bedrijf om het te melden wanneer zij zich mentaal te zwaar belast voelen. Dit kan consequenties hebben op de uitvoering van de werkzaamheden en daarmee de veiligheid van het vliegtuig.
