Bouw en gespecialiseerde aanneming

Digitale systemen worden steeds meer gekoppeld en worden slimmer, waardoor betere samenwerking en informatie-uitwisseling mogelijk zijn. Slim werken met BIM en de opkomst van digital twins zijn trends die de efficiëntie bevorderen, maar dit vereist ook een toenemende noodzaak van cybersecurity vanwege de groeiende dreiging van cybercriminaliteit.

Slimme data krijgen meer voet aan de grond, doordat data-analyse en -verzameling steeds belangrijker worden. Drones worden steeds meer gebruikt in de bouw voor gegevensverzameling, inspecties en veiligheidssurveillance. Kunstmatige intelligentie (AI) wordt toegepast in parametrisch ontwerpen om sneller ontwerpen te maken en materiaalgebruik te verminderen. De markt voor smart buildings groeit snel; AI en machinelearning kunnen helpen bij het efficiënter gebruik van IoT-gegevens en het realiseren van CO2-neutrale processen binnen gebouwen.

Industrial robots winnen terrein in de bouwsector. Autonome robots, zoals metsel-, verf- en boorrobots, verbeteren de efficiëntie en veiligheid op de bouwplaats. Daarnaast maakt de opkomst van 5G-technologie op afstand bestuurbare machines mogelijk. Exoskeletten bieden verlichting voor fysiek veeleisende taken, waardoor medewerkers efficiënter, veiliger en sneller kunnen werken.

Prefab bouwen wordt steeds populairder door digitalisering, BIM en 3D-printen, waarmee intelligente modellen en prefab-elementen worden gemaakt. Modulaire bouw wint ook terrein vanwege snelheid, lagere CO2-uitstoot en duurzaamheid.

De bouwsector staat voor grote uitdagingen, met onder andere vertraging door netcongestie en de eis voor elektrificatie. Door de energietransitie wordt elektrificatie steeds vaker gevraagd bij bouwprojecten, en emissieloos bouwen vraagt om investeringen in elektrische machines en duurzame materialen. De focus ligt op energie-efficiënte gebouwen, waarbij monitoring van energieverbruik en naleving van normen zoals BENG van groot belang zijn. 

De bouwsector speelt een cruciale rol in de circulaire economie. Hergebruik van bouwmateriaal is steeds gangbaarder en bedrijven implementeren terugnamesystemen om materialen te recyclen. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) vraagt om een gedetailleerde registratie van materialen, waardoor kennis van materialen en stoffen steeds belangrijker wordt. 

Natuurinclusief bouwen bevordert biodiversiteit en milieubewustzijn in de bouwsector. Innovatieve materialen verrijken bouwpraktijken met duurzame oplossingen. Samenwerking tussen diverse experts en investeringen bevorderen de ontwikkeling van natuurinclusieve en biobased bouwmaterialen voor een duurzame toekomst.

Preventieve veiligheid staat centraal in de bouwsector, met aandacht voor preventie, persoonlijke bescherming en veilige werkomstandigheden. Strengere eisen en certificeringen, zoals het verplichte bouwveiligheidsplan en de aanstelling van veiligheidscoördinatoren, komen voort uit de Omgevingswet. Gezondheid en leefstijlbegeleiding worden belangrijker. Weersomstandigheden, hitteprotocollen en constructieve veiligheid spelen een groeiende rol, terwijl sociale inclusie en het omgaan met maatschappelijke verharding uitdagingen vormen in de sector.

Goed werkgeverschap krijgt steeds meer aandacht door arbeidskrapte en andere eisen van jong talent. De sector werkt aan de verbetering van het imago. Om aantrekkelijker te worden voor jongeren, moeten bouwbedrijven flexibelere werkomgevingen bieden met kortere werkweken en regelingen zoals vaderschapsverlof. Daarnaast is aandacht voor diversiteit en inclusie essentieel. Niet alleen voor de toekomst van het bedrijf, maar ook om aan wetgeving en aanbestedingseisen te voldoen, zoals social return on investment (SROI).

De bouwsector kampt met arbeidskrapte, wat vraagt om multi-inzetbaarheid van medewerkers. Beroepen in de bouw zijn minder autonoom geworden door technologische vooruitgang en prefabricage, waarbij taken verschuiven. 

Specialisatie in de bouwsector neemt toe doordat taken versmallen. Deze trend verhoogt het vakmanschap, vooral bij restauratiewerk, waarbij precisie en expertise essentieel zijn. Daarnaast groeit de behoefte aan specialistische IT-kennis, vanwege ontwikkelingen zoals het internet of things (IoT) en smartbuilding-technologieën. Ook wordt het gebruik van biobased materialen populairder, vanwege hun duurzaamheid.