Creatief vakmanschap

Wat verandert er?

Online informatie biedt kansen voor consumenten – zij zijn beter geïnformeerd –, maar ook voor ambachtslieden zelf. Het is makkelijker om in contact te komen met klanten en samenwerkingspartners. Zo is het bijvoorbeeld via internet gemakkelijker om aan de juiste resources te komen, zoals apparatuur die bij partners aanwezig is.

Wat is de invloed op de werkzaamheden? 

Een goede positionering is belangrijk om blijvend onderscheidend te zijn. Daarvoor is het belangrijk om studenten ondernemerschapsvaardigheden te leren en dat ze leren keuzes te maken.

Wat verandert er?

De concurrentie neemt toe door de toename van online aanbieders van uurwerken en sieraden. Dat heeft ook Bart Grönefeld (Grönefeld, The Horological Brothers) opgemerkt: “Een jaar of drie geleden werd 95 procent via retailers verkocht. Nu zien we een trend, sinds corona vooral, dat iedereen gewend is om online te bestellen.”  De marges komen verder onder druk te staan. Bij de juweliersbedrijven verdwijnt in een aantal gevallen de tussenpersoon. De merken verkopen hun uurwerken vaker direct online en zijn daarmee zelf concurrent van de juwelier.

Ook maken grotere merken bewustere keuzes wie hen mogen verkopen, om de logistieke kosten te beperken. Cartier is er een goed voorbeeld van. Omega is daar nu mee bezig. Zij starten eigen winkels. Ze kiezen expliciet voor juweliersbedrijven waar de exclusiviteit van hun merk beter tot haar recht komt. Joost Geerling heeft dat zelf ondervonden: “Wij hebben het meegemaakt met Omega in 2009 en moesten noodgedwongen stoppen met hen. Ik wilde niet met hun eisenpakket meegaan. En toen was het doodleuk: hier scheiden onze wegen. Terwijl zo’n merk groot werd door de inzet van kleine juweliersbedrijven. Dat vraagt vervolgens een bepaalde mate van ondernemen. Je gaat op zoek naar merken die wel in het plaatje passen.” - Joost Geerling, Juwelier Geerling

De ervaring met online aankopen heeft bijgedragen aan andere serviceverwachtingen. Online belooft men vaak dat ze het product de volgende dag bezorgen. In een winkel verwacht een klant door de ervaring met online aankopen dan ook een snellere service.

“We moeten kunnen concurreren met de service die bol.com en zalando.com bieden. Bij hen is er genoeg keuze en ze bezorgen een product vaak de volgende ochtend al. Als een klant aankomt met de vraag ‘Dat is een leuk horloge, maar voor mij liever wat roziger’, is het voor hem belangrijk dat je snel aan zijn wens kunt voldoen. Dat betekent dat er voor de klant de mogelijkheid moet zijn om in de winkel meteen te bekijken welke kleuren nog meer beschikbaar zijn en dat je die online bestelt en binnen 24 uur bij de klant thuisbezorgt.” – Monique Konst, Vakschool Schoonhoven

Wat is de invloed op de werkzaamheden? 

Belangrijk is dat een juweliersbedrijf zich onderscheidt van online partijen of branchevreemde organisaties. Door goed om te gaan met lastige (aanvullende) klantvragen en het voeren van goede verkoopgesprekken maken vakmensen het verschil. Klanten weten via internet al heel veel van het product, maar komen naar de winkel voor iets extra’s in de zin van gastvrijheid, luxe en advies.

Wanneer de klant wél in de fysieke winkel komt, dan moeten de presentatie van de producten, de uitstraling van de winkel en de productkennis in orde te zijn. Sieraden en horloges zijn iets wat je niet nodig hebt. Die luxe, op welk niveau ook, moet uitgestraald in de presentatie in de winkel. Dat zichtbaar is dat er veel zorg en aandacht aan is besteed.

Met productkennis over edelmaterialen zoals goud, zilver en edelstenen, en horloges in de winkel maak je het verschil met de online kanalen. De consument is afhankelijk van de kennis van de verkoper. Een verkoper moet de klant aan de hand meenemen met zijn kennis, dat schept vertrouwen.

Om online aanwezig te zijn, is het opzetten van een online strategie, een webshop en aanwezigheid op sociale media belangrijk. Een ondernemer hoeft niet alles zelf te doen, maar kan het beheren van de webshop en socialmediakanalen ook uitbesteden. Voor het beheer van een webshop is het cruciaal dat het voorraadbeheer continu verwerkt is in de producten die in de webshop aanwezig zijn. En dat je inzichten vanuit data (welke producten verkopen goed of juist niet) verwerkt in de producten die je op sociale media toont.

Wat verandert er?

Door de toename van online aanbieders en branchevreemde organisaties neemt ook de concurrentie toe. Vooral de verkoop van smartwatches verschuift naar het online kanaal, omdat de modellen daarvan snel veranderen. Smartwatchmodellen verkoopt men daarom beperkt in winkels. Tjan van Loenen (Van Loenen Horlogerie en Stadsuurwerkmaker) vertelt daarover: “Smartwatchmodellen veranderen heel snel, waardoor je binnen een paar maanden in je winkel zit met een verouderd model dat je niet meer kan verkopen, omdat er al een nieuw model verschenen is. Dus dat is voor ons niet interessant om te verkopen.”

De uurwerktechnicus heeft te maken met fashionmerken en nephorloges die steeds meer lijken op de echte horloges. Zo vertelt een docent van de afdeling uurwerktechniek van Vakschool Schoonhoven: “Ik ken verhalen over horloges, identiek aan het origineel, waarvan pas bij het verwijderen van de wijzerplaat, de laatste stap die je doet als je een uurwerk uit elkaar haalt, zichtbaar werd dat ze nep waren. En dat ging om een horlogemaker die al 10 tot 20 jaar Rolexen uit elkaar schroeft. Zo goed maakt men het dus na. De volgende stap is dat ze ook dat laatste stukje perfect namaken. En dat gaat de horlogewereld om zeep helpen, want dan kun je echt niet meer van nep onderscheiden.”

De uurwerktechnicus krijgt vaker de vraag nephorloges te repareren en daar zit men niet altijd op te wachten. Zo vertelt Tjan van Loenen (Van Loenen Horlogerie en Stadsuurwerkmaker): “Mensen stappen bij ons binnen met ‘kan je mijn horloge of bandje even inkorten dat ik op internet heb gekocht?’. We zijn dan service aan het verlenen voor het internetbedrijf. We rekenen sinds een paar jaar een aardig bedrag voor dat inkorten. Maar ik heb liever dat mensen bij mij een horloge kopen en dat wij dan gratis het bandje inkorten.”  Er ontstaat prijsdifferentiatie en focus op aftersales. Horloges die in het filiaal zijn aangeschaft, kun je (een of twee jaar) gratis repareren. Voor horloges die online zijn aangeschaft spreek je een prijs af, puur om een offerte op te stellen en na te gaan waar je welke onderdelen kunt bestellen.

Kwaliteitscontrole en bescherming van het vak is steeds belangrijker. Horlogemerken hebben een eigen uurwerk met de daarbij behorende eigenaardigheden. Om de aftersales goed te organiseren, beschermen merken in het hoge segment hun uurwerk en de benodigde onderdelen voor reparaties beter af. Het krijgen van onderdelen van bepaalde merken (zoals Rolex) is een probleem voor diverse horlogemakers, die daar niet de certificering van het merk voor hebben. Elk merk heeft een eigen certificering. De vakman moet zich voor elk merk apart laten certificeren. Sommige merken, waaronder Rolex, certificeren alleen de points of sale, geen individuele uurwerkherstellers. Uurwerktechnici volgen trainingen van specifieke merken, zoals Rolex en Omega, in Zwitserland om de certificering te krijgen om de reparaties in Nederland uit te kunnen voeren. De horloges die reparatie nodig hebben, stuurt men dan niet meer naar Zwitserland. Zo is ook Niek van Essen, werkzaam bij Schaap en Citroen, in Zwitserland opgeleid. Hij vertelt: “Met name Rolex doen wij zelf. Het merk traint ons om dat zelf te doen. Dat betekent dat je twee tot drie weken intern bij Rolex wordt opgeleid in Genève voor het te behalen niveau. Als je het niveau behaalt, krijg je een licentie om het in eigen land te mogen repareren.”

Niet gecertificeerde reparateurs krijgen geen onderdelen aangeleverd en kunnen daardoor minder makkelijk reparaties uitvoeren aan horloges van het betreffende merk. Je ziet dat juweliersbedrijven gecertificeerde uurwerktechnici in dienst nemen, zodat ze de certificering in huis hebben om specifieke merken zelf te repareren. Deze bedrijven in Nederland zien een toename van reparaties en het verstrekken van aftersalesservices.

Wat is de invloed op de werkzaamheden? 

Online vindbaar zijn met een website en op social media is essentieel. Voor een nieuwe klok oriënteren klanten zich ook online. Om vervolgens bij een aantal zaken langs te gaan en een keuze te maken. E-commerce levert meer werk op voor de beroepsbeoefenaar. Hij zal meer tijd moeten gaan besteden aan het op peil houden van de vindbaarheid en de marketing van het bedrijf en de communicatie naar potentiële klanten. Wanneer een product online is gekocht, zal het fysieke contact met name bestaan uit het passend laten maken van bijvoorbeeld horloges in de winkel.

Wat verandert er?

Internet heeft veel veranderd in de tassenbranche. Er zijn nog steeds wel gewoon lederwaren speciaalzaken en veel schoenherstellers hebben al dan niet (klein) lederwaren, vaak wel passend bij hun aanbod (hoger segment). Maar daarnaast is de verkoop van tassen van markten veelal verplaatst naar online. En elke tassenmaker kan gemakkelijk online zijn materialen in kleine aantallen bestellen. “Vroeger werden veel tassen op markten verkocht, dat levert nu te weinig op. De verkoop vindt nu met name online plaats of in winkeltjes. Op internet is de keuze groter. Op Google is vaak voor de zoekterm ‘handgemaakte tassen in Nederland’ gekozen. Ook is het gemakkelijker om materialen in kleine aantallen te bestellen. Via internet zijn alle materialen te vinden die je nodig hebt als tassenmaker. Vroeger had je te maken met leveranciers uit het netwerk.” – Barbara Teulings (Stoffeldesign)

Wat is de invloed op de werkzaamheden? 

Veel meer producten verkopen via internet betekent wat voor de vaardigheden van studenten. Zij moeten goede communicatieve vaardigheden ontwikkelen om goed naar buiten te kunnen treden. Barbara Teulings (Stoffeldesign) vertelt: “Om succesvol een tassenlijn én een website neer te zetten, moeten studenten leren om de juiste contacten te leggen. Als je als vakman zelf de tassen maakt, ligt daar je focus en heb je anderen waarschijnlijk nodig voor de marketing.”