Wat houdt 'Energietransitie' in?
Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, dienen we onze CO2-uitstoot te verminderen en over te stappen van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind en water. Daarnaast is energiebesparing een belangrijk middel om opwarming te bestrijden. Deze transitie vraagt om zowel technische als maatschappelijke veranderingen in alle sectoren.
Conflicten in cruciale gebieden voor fossiele brandstoffen leggen onze energieafhankelijkheid bloot. Groene en lokale energie zorgt voor meer regie over de energietoevoer. Een nadeel dat nu nog kleeft aan bijvoorbeeld zonne- en windenergie is het fluctuerende aanbod. Daarom zijn er ontwikkelingen gaande rondom tijdelijke energieopslag en restwarmte van bedrijven.
“Al die elektronica is natuurlijk fantastisch als je stroom hebt en het kunt betalen. Maar als dat niet meer kan, dan komen we acuut in de problemen.” Jeroen Sipsma (Service Planet)
Behalve over restwarme denkt men in de ICT op allerlei vlakken na over energiegebruik. Een schaduwzijde van werken in de cloud is de toename in data- en dus energieverbruik die dit met zich meebrengt. Er wordt vanuit ICT daarom gewerkt aan betere energiebeheer in datacenters. Deze trend linkt met de trend Slimme datasystemen, omdat deze slimme systemen de energietransitie kunnen versnellen.
Wat is de impact van 'Energietransitie' op dossierniveau?
Deze trend raakt vooral de dossiers softwareontwikkeling, IT systems and devices en ICT-support.
-
Wat verandert er?
Om de energietransitie te versnellen zijn er softwareapplicaties nodig die inzicht geven in energietoevoer en -verbruik, zoals applicaties voor smart grids die lokaal energie opwekken en verdelen in de buurt. Dit zorgt voor meer werk voor developers rondom het thema ‘energie’.
Daarnaast kunnen developers die niet per se in of voor de energiesector werken hun steentje bijdragen door tijdens het programmeren rekening te houden met het energieverbruik dat coderen kost en instellingen hierop aan te passen. Onder andere door minimalistischer te coderen. Maaike van Kessel (Noorderpoort) licht toe: “In je programmeertalen kun je rekening houden met dat het minder energie kost om codes uit te voeren. Dat je minder ‘loopjes’ in de code hebt. Zo ver gaat het zelfs.”.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor softwaredevelopers is het handig om op de hoogte te zijn van de energietransitie en te kunnen reflecteren op de eigen rol daarin. Denk hierbij aan praktische zaken zoals minimalistischer coderen en instellingen toepassen die minder energie verbruiken.
-
Wat verandert er?
Bij het onderhouden van netwerken en het beheer van systemen en apparaten neemt men steeds vaker het energieaspect mee. Hierbij komen vragen aan de orde zoals: hoeveel stroom verbruikt een systeem? Moet het continu een signaal uitzenden of alleen als er een verandering is? Bij de opkomst van smart grids komt ook het beheer en onderhoud van dergelijke grids kijken.
“We krijgen steeds meer smart grids die lokaal energie opwekken en verdelen. Dan moet je nadenken over hoe je dat gaat verrekenen en beveiligen.”
Maaike van Kessel (Noorderpoort)Als men internet-of-thingstoepassingen inzet met sensoren, tracht men in oplossingen te denken voor een lager batterijverbruik. Maaike van Kessel (Noorderpoort) zegt daarover het volgende: “Ook in netwerken die sensoren gebruiken kun je nadenken over of er een batterij in moet die steeds vervangen dient te worden of dat je zorgt dat het op LoRa draait. Dat zijn lagefrequentienetwerken die heel af en toe een seintje geven.”.
Omdat we als samenleving meer online leven en data verbruiken, zijn datacenters in opkomst. Zo is er in de Eemshaven in de provincie Groningen een datacenterhub aan het ontstaan. In de wereld van datacenters zijn ontwikkelingen gaande zoals het gebruik van groene stroom, van restwarmte en van brandstofcellen, als alternatief voor fossiele brandstof. De netwerken en de hardware in deze datacenters moet je ook onderhouden en men is naarstig op zoek naar gespecialiseerd personeel dat bijvoorbeeld de stroomverdeling kan beheren.
Maaike van Kessel (Noorderpoort)
“Er is veel discussie over datacenters en hun stroomverbruik. Je kunt daar over nadenken, zoals hoe doe ik aan ‘load balancing’. Dus hoe zorg ik dat ik bepaalde dingen ’s nachts laat doorrekenen die overdag niet hoeven te gebeuren, om het energieverbruik in een datacenter over de dag te verdelen.”
Er zijn al nieuwe keuzedelen voor mbo-opleidingen ontwikkeld om tegemoet te komen aan de gewenste kennis rondom het beheer in datacenters, zoals ‘datacenter facility engineer’. In dit keuzedeel is ook aandacht voor hoe men een datacenter zo energiezuinig mogelijk laat opereren.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De opkomst van smart grids en datacenters betekent dat er nieuwe soorten systemen komen die men op een energiezuinige manier moet beheren en beveiligen. Voor beginnende beroepsbeoefenaars is het relevant om basiskennis te hebben over de energietransitie in het algemeen en de rol hierin van IT systems and devices. Bijvoorbeeld hoe structureel een lager batterijverbruik in systemen te organiseren of hoe de stroomverdeling te beheren in datacenters.
-
Wat verandert er?
Om de energietransitie te versnellen is het belangrijk dat gebruikers zich bewust zijn van hun eigen energieverbruik. Door de stijging van energieprijzen zijn mensen noodgedwongen meer gaan nadenken over hun energieverbruik en deelt men manieren om energiezuiniger te leven gretig op bijvoorbeeld social media.
In de ICT is het specifiek van belang dat gebruikers zich bewust zijn van, en zich ondersteund weten in het bewaken van het energieverbruik van hun elektronische apparatuur. Medewerkers van ICT-support spelen hier een cruciale rol in. Zij kunnen tips geven over hoe gebruikers hun devices en randapparatuur zoals printers en routers zo energiezuinig mogelijk kunnen gebruiken. Denk aan kleine dingen, zoals op de laptop draadloze verbindingen als wifi en bluetooth uitzetten als je ze niet gebruikt, of een lithiumionaccu niet helemaal laten ontladen, zodat die langer meegaat.
Keurmerken en labels kunnen supportmedewerkers helpen om een keuze te maken bij het bestellen van ICT-apparatuur. Dit heeft kostentechnisch ook positieve gevolgen, want hoe zuiniger een apparaat, des te minder een bedrijf aan energiekosten hoeft te betalen. In de toekomst kan het zelfs zo zijn dat de toekenning van energielabels gaat veranderen. Jeroen Sipsma (Service Planet) verwacht het volgende: “Producten met slechte energielabels, omdat het produceren ervan veel energie kost of ze veel energie verbruiken, krijgen in de toekomst wellicht hogere heffingen, waardoor ze duurder in de aanschaf zijn.” .
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
ICT-bedrijven zullen steeds vaker hun interne energieprocessen onder de loep nemen én diensten aanbieden aan hun klanten om via ICT-ondersteunde technische oplossingen vermindering van energieverbruik te realiseren. Dit betekent dat beginnende beroepsbeoefenaars in supportfuncties op de hoogte moeten zijn van nieuwe, energiezuinige ICT-toepassingen. Ondersteuning en praktisch advies geven rondom energieverbruik is een aanvullend onderdeel van het werk.