Wat houdt 'Deeleconomie' in?
De afgelopen jaren heeft de deeleconomie zich verspreid door allerlei sectoren en raakt zij ieders dagelijks leven: van transport met deelfietsen en deelauto’s tot het leasen van jeans. Sleutelwoorden hierbij zijn: delen, open en samen. De deeleconomie wordt gefaciliteerd door online platforms die vraag en aanbod in bij elkaar brengen, waarbij veel data uitgewisseld wordt die ook beveiligd moet worden.
In de ICT komt de deeleconomie onder andere tot uiting in producten afnemen ‘as a service’, zoals software as a service (SaaS), platform as a service (PaaS) en infrastructure as a service (IaaS). Opensource-initiatieven, zoals Linux, spelen een belangrijke rol in het tegengaan van platformdominantie door grote ICT-merken.
“Tegenwoordig is er alles als een service, software as a service, infrastructure as a service, het gaat allemaal om het automatiseren in de cloud. Dit is een logisch gevolg van industry 4.0, de golf die nu actueel is.”
Geert Timmermans (team leader softwareontwikkeling)
Doordat remote werken sinds corona een vlucht heeft genomen, is men meer gewend geraakt aan op afstand samenwerken met elkaar via bijvoorbeeld cloudtoepassingen. Dit zorgt uiteindelijk voor minder miscommunicatie en meer efficiëntie. Platforms om dit te ondersteunen zijn in opkomst.
Wat is de impact van 'Deeleconomie' op dossierniveau?
De trend flexibilisering speelt in alle dossiers dus zowel voor softwareontwikkeling en IT systems and devices als ICT-support.
-
Wat verandert er?
Cloudhosting is al een tijd een opmars aan het maken. ‘As a service’-diensten werken vanuit de cloud, waardoor organisaties niet zelf de softwareplatforms of de hardware-infrastructuur hoeven te onderhouden. Deze clouddiensten zijn vaak als flexibel abonnement af te nemen.
Softwaredevelopers werken steeds vaker met ‘platforms as a service’ (PaaS), waarbij software te ontwikkelen is vanuit de cloud. Hierbij is het beheer van de infrastructuur en de besturingssystemen uitbesteed aan een cloudhost. Als developer krijg je de beschikking over een platform waarmee je zelf aan de slag kunt gaan met het ontwikkelen, testen, uitrollen en verder optimaliseren van software. De cloudhost is verantwoordelijk voor het onderhoud en de beveiliging van het platform. Het handige van PaaS is dat het flexibel en snel schaalbaar is. Een nadeel van PaaS is dat je vaak vastzit aan een bepaalde host, ook wel ‘vendor lock-in' genoemd. Elk platform heeft namelijk zijn eigen standaarden, waardoor applicaties niet zomaar van het ene naar het andere platform over te zetten zijn. Voorbeelden van PaaS-providers zijn Oracle Cloud Platform en Microsoft Azure.
Doordat softwareontwikkeling vanuit de cloud gaat, is het makkelijker voor softwaredevelopers om realtime samen te werken. Dit heet ook wel ‘collaborative coding’, waarbij meerdere developers realtime in de cloud en via hun browser kunnen samenwerken aan projecten. Doordat meer mensen tijdens de coronamaatregelen vanuit huis gingen werken, is deze manier van werken versneld geaccepteerd en komen er steeds meer diensten die realtime samen programmeren ondersteunen.
Werken met opensourcesoftware zorgt voor meer openheid en transparantie. Dit is software waarvan de licentie aan gebruikers het recht geeft om de software naar eigen inzicht te gebruiken, aan te passen, te verbeteren en de broncode inclusief aanpassingen te verspreiden. Dit vergemakkelijkt het samenwerken met een groep mensen (een ‘community’) aan de ontwikkeling van software.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Omdat men bij softwareontwikkeling steeds vaker met platforms as a service werkt, is het relevant voor de beginnende beroepsbeoefenaar om basiskennis te hebben van dit concept, de voor- en nadelen ervan te kennen en ervaring te hebben opgedaan met een of meer platformservices. Het onderhouden van contacten met de host bij vragen of knelpunten valt hier ook onder.
Samenwerken via cloudplatforms
Als beginnende beroepsbeoefenaar is het belangrijk dat je realtime kunt samenwerken met andere programmeurs op afstand (collaborative coding) en je op de hoogte bent van platforms om dit mee te doen. Kennis van het concept open source en ervaring hiermee stimuleert een open en transparante manier van samenwerken.
-
Wat verandert er?
Beheerders van IT-systemen werken steeds vaker met ‘infrastructure as a service’ (IaaS). In plaats van zelf servers, opslag, firewalls en netwerkapparatuur te kopen, huurt een bedrijf alles als een service, en staat de hele opstelling in een extern datacenter. Je bepaalt bij IaaS nog altijd zelf als organisatie wat er met die infrastructuur gebeurt. Zo kies je zelf welk besturingssysteem en welke software men op de servers plaatst. De eigen systeembeheerders (of een IT-leverancier) beheren de gehuurde infrastructuur. Men moet zelf voor de beveiliging en back-ups zorgen, en de software onderhouden die op de infrastructuur draait. Voorbeelden van IaaS-providers zijn Amazon Web Services en Microsoft Azure.
Daarnaast is DaaS in opkomst: devices/desktop as a service. Hierbij combineer je het leasen van hardware, zoals notebooks, tablets en smartphones, me't IT-service en -support voor een vaste prijs per apparaat per maand. Naast het gebruik zijn er bij de prijs ook verschillende services inbegrepen. Denk aan de plaatsing en installatie, maar ook aan onderhoud, reparaties, vervanging en de afvoer. Hierdoor zij beheermedewerkers minder tijd kwijt aan het dagelijkse beheer van hardware.
Werken met opensourcesoftware en -hardware zorgt voor meer openheid en transparantie. Bij opensourcehardware is de informatie over de hardware openbaar te verkrijgen en legaal na te maken, zoals mechanische tekeningen, het ontwerp van printplaten en onderdeellijsten. Dit geeft een beheerder meer regie over alle onderdelen van de software en hardware die hij moet beheren. Linux is het bekendste voorbeeld van een opensourcebesturingssysteem waarmee hardwarecomponenten, printers en diverse softwareprogramma's aan te sturen zijn voor een beheerder.
“Als je kijkt naar de rekencapaciteit van het internet, dan drijft het Linux-besturingssysteem een groot deel aan. Het is een cruciaal systeem, toch zijn er maar weinig jonge IT’ers die iets van Linux of andere Unix-achtige systemen hebben geleerd, omdat andere merken dominanter in hun marketing zijn.”
Jeroen Sipsma (Service Planet)Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Omdat men bij IT-beheer steeds vaker met infrastructure as a service en devices as a service werkt, is het relevant als de beginnende beroepsbeoefenaar basiskennis heeft van deze diensten, de voor- en nadelen ervan kent en ervaring heeft opgedaan met een of meer services.
Beheren van ‘as a service’
Bij IaaS moet je de omgeving waarin de infrastructuur draait configureren en onderhouden. Medewerkers IT systems and devices dienen te kunnen meedenken over de inrichting van een infrastructuur in de cloud en die technisch te kunnen inrichten. Bij het beheren van zowel IaaS als DaaS hoort ook het kunnen werken met bijbehorende contracten, ook wel SLA’s (servicelevelagreements) genoemd, waarin de afspraken over service en garanties zijn vastgelegd.
Contacten onderhouden
Het onderhouden van contacten met cloudproviders en -hosts van ‘as a service’-diensten is een onderdeel van het werk van de beginnende beroepsbeoefenaar en vraagt om kennis van gangbare terminologie rondom cloudhosting en communicatieve vaardigheden.
Samenwerken via cloudplatforms
Als beginnende beroepsbeoefenaar is het belangrijk om samen te werken met andere medewerkers op afstand en op de hoogte te zijn van platforms om dit mee te doen. Kennis van het concept open source en ervaring hiermee stimuleert een open en transparante manier van samenwerken. Voor beheerders is met name kennis van Linux hierbij relevant.
-
Wat verandert er?
Supportmedewerkers krijgen steeds vaker te maken met ‘software as a service’ (SaaS). Hierbij koop je de software niet zelf aan en installeer je die lokaal op een computer, maar gebruik je software die een online dienst aanbiedt. Deze diensten zijn volledig gericht op het gebruiksgemak van de eindgebruiker. Je hoeft als gebruiker geen technische kennis te bezitten om gebruik te kunnen maken van deze oplossing. De leverancier van de software is verantwoordelijk voor alle updates, patches, doorontwikkeling en beveiliging. Je kunt zelf geen updates of wijzigingen in de software doorvoeren.
Bij SaaS kun je licenties flexibel afnemen, waarbij je een maandelijks of jaarlijks abonnement betaalt voor de geleverde dienst, vaak gebaseerd op het aantal gebruikers. Bekende voorbeelden zijn Microsoft Office, Google Docs, Slack en Dropbox. Omdat organisaties steeds vaker werken met SaaS krijgen supportmedewerkers te maken met migraties om eindgebruikers over te laten gaan op deze systemen. Daarnaast zijn supportmedewerkers ook dagelijks bezig met het behandelen van vragen en het geven van advies aan gebruikers over het werken met deze systemen.
Daarnaast is DaaS in opkomst: devices/desktop as a service (zie toelichting bij IT systems and devices). Hierdoor zijn supportmedewerkers minder tijd kwijt aan de dagelijkse ondersteuning van hardware.
Werken met opensourcesoftware en -hardware zorgt voor meer openheid en transparantie. Dit geeft een supportmedewerker meer regie over alle onderdelen van de software en hardware die hij moet checken en repareren. Linux is het bekendste voorbeeld van een opensourcebesturingssysteem waarmee hardwarecomponenten, printers en de diverse softwareprogramma's aan te sturen zijn en dit heeft ondersteuning nodig.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Omdat men bij ICT-support steeds vaker met software as a service en devices as a service werkt, is het relevant voor de beginnende beroepsbeoefenaar om basiskennis te hebben van deze diensten, de voor- en nadelen ervan te kennen en ervaring opgedaan te hebben met een of meer services.
Ondersteunen van ‘as a service’
Bij SaaS en DaaS neemt de cloudprovider veel van de taken over die normaliter supportmedewerkers doen, zoals het bestellen, installeren en onderhouden van softwarepakketten en apparaten. Supportmedewerkers moeten wel de dagelijkse vragen afhandelen van gebruikers over het werken met de software en devices. Dit vraagt om communicatieve vaardigheden. Bij het ondersteunen van zowel SaaS als DaaS hoort het kunnen werken met bijbehoren contracten, ook wel SLA’s (servicelevelagreements) genoemd, waarin de afspraken over service en garanties zijn vastgelegd.
Contacten onderhouden
Het onderhouden van contacten met cloudproviders en hosts van ‘as a service’-diensten is een onderdeel van het werk van de beginnende beroepsbeoefenaar en vraagt om kennis van gangbare terminologie rondom cloudhosting en om communicatieve vaardigheden.
Samenwerken via cloudplatforms
Als beginnende beroepsbeoefenaar is het belangrijk dat om samen te werken met andere medewerkers op afstand en op de hoogte te zijn van platforms om dit mee te doen. Kennis van het concept open source en ervaring hiermee stimuleert een open en transparante manier van samenwerken. Voor supportmedewerkers is met name kennis van Linux hierbij relevant.