Kunstmatige intelligentie in goederenvervoer
De sector heeft voor wat betreft goederenvervoer reeds grote sprongen gemaakt om zijn efficiëntie te verbeteren: of het nu gaat om een elektronische vrachtbrief of om een overstap van papieren naar computergestuurde planning. Zeker is dat de vrachtwagenchauffeur volledig kan rekenen op de computersystemen van zijn vrachtwagen, die dankzij de sensoren en de uitwisseling van gegevens met zijn omgeving veilig en efficiënt op weg gaat naar zijn bestemming. Een van de systemen waar een chauffeur mee te maken heeft is de boordcomputer. Met een boordcomputer komt de chauffeur in een meer digitale omgeving te werken. Alles wat de chauffeur doet is inzichtelijk: zoals files, rij- en rusttijden. Deze informatie voorkomt bijvoorbeeld vermoeidheid. Ook is voor een planner inzichtelijk hoeveel langer een chauffeur er over heeft gedaan wegens bv files.
Het efficiënter benutten van de werktijd van de chauffeur is een ontwikkeling waar elk logistiek bedrijf voortdurend naar kijkt, of dat nu is door het terugdringen van het rijden van lege kilometers of het sneller dan gebruikelijk aansluiten van ladingen op de vrachtwagen. De cabine is niet de enige plaats waar KI-technologie bedrijven in het goederenvervoer over de weg kan helpen efficiënter en kosteneffectiever te werken. De verkoop, planning en uitvoering van leveringen zijn van cruciaal belang om zelfs maar te kunnen beginnen met het verplaatsen van welk soort vracht dan ook. (CargoMatcher, z.d.)
In het dossier Management transport en logistiek gaan we daar verder op in.
Toepassingen
-
De vrachtbrief is een belangrijk document in de vrachtketen (en ook in de scheepvaart). Die bevat bewijs van het contractvervoer, van de ontvangst van goederen en het eigendomsbewijs van de goederen. De elektronische vrachtbrief was de eerste vervanging van de papieren vrachtbrief, die nu is vervangen door een nog betere vorm van technologie: de blockchain-vrachtbrief.
Blockchain-vrachtbrief of slimme vrachtbrief is een new-agevrachtbrief die de technologie van blockchain gebruikt. Blockchain is een gedecentraliseerde verzameling van data. Deze data wordt opgeslagen in volgorde van wanneer deze is binnengekomen. De data die binnenkomt is niet meer aan te passen. Het principe van de technologie is een met alle betrokkenen gedeelde database die veilig, open en controleerbaar is. De blockchain-vrachtbrief biedt een onveranderlijk controlespoor, transparantie van zaken en onbreekbare vertrouwelijkheid. Blockchain-technologie maakte de bestaande vrachtbrief fraudebestendig en controleerbaar en bracht grootschalige betrouwbare projecties.
Blockchain-vrachtbrief zou digitale beveiligingsfuncties kunnen toevoegen aan de kwaliteit van de bestaande vrachtbrief. Het elektronische formaat van de vrachtbrief was voor de bedrijven erg moeilijk te gebruiken. Blockchain heeft daar verandering in gebracht en het gebruik van de elektronische vrachtbrief gebruiksvriendelijker gemaakt. (Logipulse, 2022)
Input
-
Locatiegegevens
Technologie
-
Data mining
Output
-
Automation
-
-
Interessant voor het goederenvervoer zijn de ontwikkelingen rondom platooning. Bij platooning wordt de eerste vrachtauto bestuurd door een chauffeur en de trucks daarachter volgen automatisch in een konvooi zonder dat daar de hulp van een chauffeur voor nodig is. Voordelen: er ontstaat meer ruimte voor andere weggebruikers, trucks kunnen gelijktijdig remmen wat schokbeweging voorkomt en verkeersdoorstroom bevordert, goederen bereiken sneller hun bestemming en je bespaart brandstof. Resultaat is minder CO2-uitstoot en kostenreductie voor transporteurs. Samenwerking met andere transporteurs is vanwege kostendeling bij de implementatie belangrijk. In de samenwerking met andere transporteurs kan een onderscheid worden gemaakt in type rit: de lange ritten over de snelweg, waar platooning ingezet kan worden. En de fijnmazige distributie in de kernen van dorpen en steden. Uit onderzoek van TNO is gebleken dat later wellicht twee type chauffeurs wenselijk zijn. Chauffeurs zien de voordelen van platooning in de kostenbesparing voor hun werkgevers en de optimalisatie van het weggebruik. Zij vinden rijden in een platoon zeer comfortabel, wetende dat zij altijd de mogelijkheid hebben om bij te sturen.
Over het algemeen maakt truck platooning gebruik van geavanceerde sensoren, zoals radar en lidar, om de afstand tot andere voertuigen te meten en de snelheid aan te passen. Het kan ook gebruikmaken van communicatietechnologieën om gegevens uit te wisselen tussen de voertuigen in het konvooi. Deze technologieën vereisen geavanceerde software-algoritmen om de gegevens te verwerken en beslissingen te nemen op basis van de waargenomen omgeving. Deze software-algoritmen zijn onderdeel van kunstmatige intelligentie. Ze kunnen bijvoorbeeld machinelearning-technieken gebruiken om te leren van historische gegevens en de prestaties van het systeem in de loop van de tijd te verbeteren. KI kun je ook gebruiken om complexe situaties te begrijpen, zoals verkeerspatronen, wegwerkzaamheden of ongevallen, en dienovereenkomstig te reageren.
Input
-
Visuele gegevens
Technologie
-
Computer vision
Output
-
Automation
-
Impact op het werkveld van goederenvervoer
Impact op werkprocessen
Chauffeurs zijn uitgerust met een boordcomputer, smartphone of tablet en communiceren realtime met de thuisbasis en opdrachtgevers. Planners en/of opdrachtgevers kunnen chauffeurs monitoren en beoordelen. Informatie slaan ze niet alleen intern op, maar iedereen werkt ook in de cloud en door middel van apps kun je snel en vanaf meerdere locaties de benodigde informatie opvragen. De planner zorgt ervoor dat de chauffeur voldoende geïnformeerd is over alle aspecten van de rit, inclusief specifieke aspecten rond route, klant en ophaal- en afleveradres, zodat de chauffeur voor zo min mogelijk verrassingen komt te staan en zich kan concentreren op zijn hoofdtaak. Dit alles maakt het werk veeleisender.
Door truckplatooning krijgt het beroep van chauffeur (op termijn) een wat andere invulling: de chauffeur is dan meer een operator (iemand die een apparaat of een installatie bedient) dan een bestuurder. In plaats van actief zelf te rijden, krijgen chauffeurs met autonome voertuigen een meer toezichthoudende rol. Ze moeten in staat zijn om de prestaties van het autonome systeem te monitoren, waakzaam te zijn voor eventuele fouten of onverwachte situaties, en indien nodig ingrijpen of het voertuig overnemen.
Impact op benodigde vaardigheden
Over het algemeen geldt dat digitale en computervaardigheden belangrijk zijn. Die vaardigheden betreffen het omgaan met de online systemen en het produceren en beheren van de informatie/data. Voor de chauffeur betekent het ook dat hij vertrouwen moet hebben in de data uit KI-software. Dat kan ook gaan over laadpaalinfrastructuur. Bijvoorbeeld dat de computer zegt: ‘Je moet nu afwijken van je route, omdat het beter is nu te gaan laden.’ De ervaring is dat als sensoren (die op basis van een algoritme werken) in die vrachtauto melden, op basis van een analyse die het systeem doorvoert, dat iets niet goed is, de vrachtwagen naar de garage moet. Dus daar heb je al te maken met KI, waar een chauffeur op dient te vertrouwen.
Chauffeurs moeten beschikken over enige technische vaardigheden. Ze moeten vertrouwd raken met de technologie die autonome voertuigen aandrijft, inclusief sensoren, camera's en lidar- en radarsystemen. Ze moeten weten hoe ze deze systemen kunnen bedienen, controleren en begrijpen om te kunnen communiceren met het voertuig, en eventuele technische problemen op te lossen. Ook dienen ze te beschikken over goede communicatievaardigheden, zowel mondeling als schriftelijk. Dit kan belangrijk zijn om informatie uit te wisselen, problemen te rapporteren en te zorgen voor een goede coördinatie binnen