Wat houdt 'Slimme service' in?
Internet of things (IoT) maakt het mogelijk dat installaties en software via netwerken met elkaar communiceren. Dit stelt installateurs in staat om de installatie op afstand te beheren via software en om meldingen te ontvangen wanneer storingen optreden, die ze vervolgens op afstand kunnen oplossen. Wanneer een waarde verandert, kan dat wijzen op een storing of ongebruikelijke gebeurtenis, en ontvangen ze een melding. Na het onderzoeken van de oorzaak proberen ze het probleem op afstand op te lossen.
Beheer op afstand
Voor steeds meer installatie- en servicebedrijven wordt het interessant om verwarmingsinstallaties op afstand te monitoren. In de huidige markt, waar personeelstekorten en snelle respons van cruciaal belang zijn, zijn de voordelen overduidelijk: grotere efficiëntie en de mogelijkheid om klanten sneller te helpen. Diverse fabrikanten bieden onlinetools en domoticasystemen aan waarmee installateurs installaties van specifieke merken op afstand kunnen beheren (Wasco, 2024). Door geavanceerde data-analysetechnieken toe te passen, kunnen installatiebedrijven waardevolle inzichten verkrijgen uit de grote hoeveelheden data die slimme systemen genereren (zie de trend Slimme Data). Die inzichten kun je benutten om onderhoudsstrategieën te verbeteren, energieverbruik te verminderen en uiteindelijk de klanttevredenheid te verhogen.
Andere verdienmodellen
Klanten zullen in de toekomst niet meer betalen voor de installatie, maar voor tien jaar comfortabel wonen of werken. Dit leidt tot nieuwe verdienmodellen, zoals prestatie- en leasecontracten, waarbij het risico verschuift naar de installateur. Die zal zich steeds minder baseren op uurtarieven, maar binnen de overeengekomen prijs moeten bepalen wat nodig is om de afgesproken resultaten te behalen. Dit vereist een verschuiving in het denken van installateurs. Een uur arbeid is niet langer een bron van inkomsten die je moet maximaliseren, maar een kostenpost die je moet minimaliseren (Berenschot, 2021).
Wat is de impact van 'Slimme service' op dossierniveau?
Installateurs zullen in staat moeten zijn om de gewenste prestaties van de klant om te zetten in een efficiënt beheers- en onderhoudsplan. Vervolgens moeten ze dat plan doeltreffend en aantoonbaar uitvoeren. Met andere woorden: slimme service kunnen verlenen. Het is daarom van cruciaal belang om de juiste informatie over de gecontracteerde technische installaties te verzamelen, te interpreteren en om te zetten naar een werkbegroting. Voor beginnende beroepsbeoefenaars betekent dat dat ze de werkzaamheden plannen, voorbereiden en de uitvoering specifiek en traceerbaar administreren. Dit vraagt om een andere manier van werken.
-
Wat verandert er?
Digitale tools en integratie van IoT bieden mogelijkheden voor predictief onderhoud. Daardoor kunnen monteurs proactief handelen om problemen te voorkomen, wat de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van systemen verbetert.
Elke koelinstallatie vereist preventief onderhoud en inspecties volgens wettelijke voorschriften om koudemiddellekkage te voorkomen. Installaties met synthetische koudemiddelen moeten regelmatig worden onderhouden en geïnspecteerd door gecertificeerde F-gassengebruikers die in het bezit zijn van een erkend F-gassendiploma (NVKL, 2024). Bij installaties met natuurlijke koudemiddelen is een vakbekwaamheidscertificaat vereist. Na reparatie van een installatie met synthetische koudemiddelen moet binnen een maand een controle plaatsvinden om de kwaliteit van de reparatie te verifiëren (NVKL, 2023).
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Slimme systemen, zoals digitale bewakingssystemen en voorspellende analyses, ondersteunen beginnende beroepsbeoefenaars in koude- en klimaatsystemen bij het monitoren van systemen, het identificeren van problemen en het plannen van onderhoud. Dit minimaliseert de kans op uitval en verbetert de algehele efficiëntie van het werk. De integratie van digitale tools en IoT biedt mogelijkheden voor predictive maintenance. Daardoor kunnen beginnende beroepsbeoefenaars proactief handelen om problemen te voorkomen en de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van systemen te verbeteren.
-
Wat verandert er?
Hoewel sensoren en instrumenten tegenwoordig steeds eenvoudiger te gebruiken zijn, moeten systeemontwerpers bij elk ontwerp ook bedenken hoe ze de betrouwbaarheid van de datasignalen kunnen garanderen. In zowel de operationsfase als het reguliere onderhoud dienen hiertoe de nodige controleloops en kalibratievoorwaarden opgenomen te worden. Als een geschikte sensor niet beschikbaar is, kunnen virtuele sensors worden gebruikt om de benodigde data te genereren op basis van algoritmes die andere data omzetten naar het gewenste virtuele datasignaal (NVKL, 2022).
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Het toenemende gebruik van sensoren voor preventief onderhoud vereist dat beginnende beroepsbeoefenaars kennis hebben van deze systemen en ze kunnen toepassen bij het ontwerpen ervan.
-
Wat verandert er?
Dankzij IoT kunnen apparaten en systemen verbinding maken met het internet en realtime gegevens verzenden over hun prestaties en conditie. Daardoor kunnen service- en onderhoudsmonteurs op afstand diagnoses stellen en onderhoud uitvoeren. Met behulp van augmented reality (AR) kun je digitale informatie, zoals instructies, handleidingen en visuele hulpmiddelen, projecteren op fysieke omgevingen. Daardoor kun je sneller en nauwkeuriger problemen diagnosticeren en oplossen. Daarnaast maken slimme serviceplatforms, vaak ook in de vorm van apps, gebruik van geautomatiseerde workflows en meldingssystemen.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Door ontwikkelingen in slimme service kunnen beginnende beroepsbeoefenaars efficiënter werken. Ze kunnen sneller reageren op serviceverzoeken en meer taken afhandelen in kortere tijd. Basiskennis van deze systemen is van belang om met deze systemen te kunnen werken.
-
Wat verandert er?
AR-technologie maakt het mogelijk voor klanten en collega’s om op afstand te assisteren door middel van visuele instructies en livebegeleiding. Dit versnelt de oplossing van installatieproblemen en verbetert de efficiëntie bij het uitvoeren van complexe taken. Een voorbeeld hiervan is een beginnende beroepsbeoefenaar die via een AR-bril realtime instructies ontvangt van een ervaren collega tijdens het installeren van een complex verwarmingssysteem.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Nieuwe technologieën zorgen voor andere manieren van werken. Het is niet altijd noodzakelijk om op de locatie aanwezig te zijn, doordat instructies ook op afstand aangeleverd kunnen worden. Andersom kunnen beginnende beroepsbeoefenaars installaties beter uitvoeren door instructies over afstand te ontvangen. Dit verandert de manier waarop naar installeren wordt gekeken en hoe er wordt gewerkt.
-
Wat verandert er?
De opkomst van kleine en goedkope sensors maakt het mogelijk dat zelfs het kleinste onderdeeltje 24/7 gemonitord wordt en ‘realtime’ informatie doorgeeft. De data maken het mogelijk om preventief onderhoud uit te voeren en op afstand storingen te beoordelen en zelfs te verhelpen (Panteia, z.d.).
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Dankzij voorspellend onderhoud kunnen beginnende beroepsbeoefenaars storingen identificeren voordat ze optreden. Daardoor kunnen ze proactief ingrijpen om potentiële problemen op te lossen voordat ze leiden tot uitval van systemen. Dit resulteert in een verbeterd onderhoudsbeheer en minimaliseert ongeplande stilstand van installaties. Door gebruik te maken van gegevensgestuurde voorspellende analyses kunnen beginnende beroepsbeoefenaars onderhoudsplanningen optimaliseren op basis van de werkelijke conditie van elektrotechnische installaties. Ze kunnen prioriteit geven aan de kritiekste componenten en die op het geschiktste moment onderhouden, wat tijd en middelen bespaart. Dit verhoogt de betrouwbaarheid van elektrotechnische installaties, doordat regelmatig onderhoud wordt uitgevoerd op basis van voorspellende analyses.
