Wat houdt 'Specialisatie' in?
Eén persoon kan niet alles meer. Bewerkingen en producten worden complexer door de toevoeging van technologie en hogere eisen op het gebied van duurzaamheid. Denk aan het aansturen van een CNC-machine, materiaalkeuze en het controleren van sensoren in machines. Het vraagt tijd en meer expertise.
“De gereedschappen die we maken, worden steeds groter en complexer. Ook machines worden complexer en slimmer. In gereedschap zit vaak een stukje mechatronica en daar heb je weer een specialist voor nodig.”
Helmer Ebbers, Ebbers Metalworks B.V.
Taken worden specialisaties
Voorheen werd er een product door één iemand gemaakt, nu wordt dat proces meer opgedeeld in specialisaties. Taken worden gespecialiseerd op basis van de specifieke vaardigheden die nodig zijn voor bepaalde productiefasen. Bijvoorbeeld: sommige medewerkers kunnen gespecialiseerd zijn in het snijden van materialen, terwijl andere zich bezighouden met het lassen, assembleren of afwerken van producten. Daarnaast kunnen beginnende beroepsbeoefenaars gespecialiseerd zijn in het bedienen van specifieke machines, zoals draaibanken, freesmachines, of CNC-machines. Elke machine vereist specifieke vaardigheden en expertise, en medewerkers kunnen zich specialiseren in het beheersen van bepaalde apparatuur.
Meer aandacht voor kwaliteit
Ook zijn er steeds meer specialisaties in kwaliteitscontroleprocessen om ervoor te zorgen dat de producten voldoen aan de vereiste normen en specificaties (zie Cluster Kwaliteitsborging). Dit kan onder meer inspectie, metingen en testen omvatten.
Wat is de impact van 'Specialisatie' op dossierniveau?
Taken zijn steeds meer gescheiden en bieden kansen voor meer specialisatie. Ook worden productieprocessen opgeknipt en zo ontstaan specialisaties binnen het proces. Denk aan het aansturen van machines, lassen, assembleren en frezen. Specialisatie geldt met name voor de dossiers productietechniek, mechatronica, engineer en precisietechniek.
-
Wat verandert er?
Specialisatie is bij zowel grote organisaties als kleinere organisaties aan de orde. Doordat producten complexer worden, alleen al door de toevoeging van ICT, wordt een productieproces opgeknipt in specialisaties. Voor beginnende beroepsbeoefenaars wordt het steeds belangrijker om een machine door en door te kennen en doordat die ook steeds complexer worden, is dat bijna een dagtaak.
Daarnaast werken de minder vernieuwende bedrijven nog steeds met een traditionele rolverdeling: lasser, verspaner, assembleerder, etc. Beginnende beroepsbeoefenaars bekwamen zich in deze specialisaties en hebben beperkte verantwoordelijkheden, anders dan het uitvoeren van hun hoofdtaak.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor beginnende beroepsbeoefenaars met een specialisatie is het van belang om goed op de hoogte te zijn en te blijven van de ontwikkelingen in het vakgebied, bijvoorbeeld door trainingen te volgen.
-
Wat verandert er?
De beginnende beroepsbeoefenaar in mechatronica houdt zich vaak bezig met het (multidisciplinair) ontwerpen van de machine en het bijbehorende regelsysteem. De werkzaamheden zijn divers: van productielijnen, sorteermachines, robotarmen tot aan specifieke machines en producten zoals chips en kopieermachines. Het palet aan werkzaamheden en afhankelijk van de werkmethode die de organisatie hanteert (bijvoorbeeld werken met QRM of verantwoordelijk zijn voor een deel van het proces), is bepalend voor het ontstaan van specialisaties. Binnen mechatronica zijn er bijvoorbeeld specialisaties die zich richten op enkel het ontwerpen van besturingssystemen voor machines en systemen, bijvoorbeeld sensoren. Of een specialisatie die zich met name bezighoudt met assembleren en verwerken van ICT in producten. Ook kan het zijn dat een beginnende beroepsbeoefenaar mechatronica vooral verantwoordelijk is voor installaties bij klanten en veel buiten werkt. Dat laatste is niet een specialisatie op zich, maar meer een andere manier van werken.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Afhankelijk van de mogelijkheden die organisaties bieden, kan de beginnende beroepsbeoefenaar zich specialiseren. Dit vraagt vaak on the job training of formele bijscholing.
-
Wat verandert er?
Engineering 4.0 brengt veranderingen met zich mee voor het beroep van de engineer. Een deel van de engineering gaat plaatsvinden in de digitale wereld; technologieën als 3D-printen worden een belangrijk onderdeel en het monitoren van systemen wordt ook steeds belangrijker (SmartIndustry, z.d.). Deze veelheid aan extra taken vraagt aan de andere kant ook om specialisatie in deze taken. Specialisatie is niet ondenkbaar, omdat de druk van wet- en regelgeving en kwaliteitsborging steeds groter wordt en systemen steeds complexer. Bijvoorbeeld storingen zijn steeds moeilijker op te lossen; die vereisen veel kennis van de machine en het softwaresysteem.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Afhankelijk van de industrie en het type organisatie waar de engineer werkzaam is, kan hij kiezen voor een specialisatie. Seco bijvoorbeeld, denkt eraan om een nieuwe functie te creëren voor ontwerp, installatie en monitoring van sensoren, omdat dit steeds belangrijker wordt in Industry 4.0.
-
Wat verandert er?
Kwaliteitsnormen worden steeds strenger en dat heeft invloed op de werkzaamheden van de beginnende beroepsbeoefenaar in precisietechniek. Ook met de opkomst van nieuwe materialen en composietstructuren in diverse industrieën, is het voor de beginnende beroepsbeoefenaars in precisietechniek van belang om up-to-date te blijven met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van materialen. Ze moeten weten hoe ze verschillende materialen moeten bewerken en welke bewerkingsmethoden het geschiktst zijn voor specifieke toepassingen.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Beginnende beroepsbeoefenaars krijgen meer verantwoordelijkheden op het gebied van kwaliteitscontrole en metrologie. Denk hierbij aan het uitvoeren van precisiemetingen, inspecties en kwaliteitsborgingstaken om te zorgen voor de naleving van strenge tolerantie- en kwaliteitsnormen.
