Wat houdt 'Taakverschuiving' in?

Arbeidskrapte is een grote uitdaging in het marktsegment Afbouw & Onderhoud. Arbeidskrapte heeft veel oorzaken, zoals de groeiende vraag naar (duurzame) huizen en gebouwen, toenemende vergrijzing en de afnemende instroom van bouwkrachten (uit opleidingen). Daarnaast is de opgave om te verduurzamen groot. De komende jaren zijn er meer nieuwe woningen nodig, al stagneert de nieuwbouw door onder andere stijgende rente en stikstofproblematiek (Bouwend Nederland, 1994). Van organisaties vraagt dit veel aanpassingsvermogen en dat heeft betrekking op zaken zoals de mogelijkheid om medewerkers nieuwe vaardigheden te leren en de inzet van multifunctionele teams die verschillende aspecten van projecten kunnen aanpakken.

Verbreding van aanbod

Organisaties verbreden zich om grotere klussen te kunnen aannemen of een klant van totaalonderhoud te kunnen voorzien. Bijvoorbeeld: een schildersbedrijf neemt een timmerman in dienst om niet alleen schilderwerk te kunnen verzorgen, maar de gehele gevel van onderhoud te voorzien. 

Multi-inzetbaar zijn

Door de krapte op de arbeidsmarkt is er meer vraag naar beroepsbeoefenaars die multi-inzetbaar zijn. Vaak behoudt de medewerker de eigen expertise, maar moet minimaal kennis hebben van andere disciplines en het liefst de vaardigheden hebben om ook andere werkzaamheden uit te voeren. 

Wat is de impact van 'Taakverschuiving' op dossierniveau?

Taakverschuiving heeft invloed op alle dossiers. Taakverschuiving zorgt ervoor dat beroepsbeoefenaars meer taken toebedeeld krijgen dan zij van oorsprong gewend zijn. Dit komt mede door ontwikkelingen als digitalisering en robotisering, maar ook de duurzaamheidsopgave draagt hieraan bij.

Digitalisering en robotisering

Digitalisering en robotisering vragen om meer kennis van het werken met digitale systemen en met devices zoals tablets. Gedreven door technologische innovaties is bij bijvoorbeeld prefab (zie Trend Prefab) het werk van een monteur van plafond en wanden verplaatst naar montagemonteur. De stukadoor hoeft muren niet meer te stuken, maar enkel te witten en dat heeft invloed op het werk van de schilder.

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Door de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen nemen de administratieve taken toe en dat wordt tevens een belangrijk onderdeel binnen het werkproces.

  • Wat verandert er?

    Hoewel de taken van de stukadoor afgebakend zijn, zien we dat met name door digitalisering en robotisering het takenpakket zich uitbreidt. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen maakt dat stukadoors dienen te registreren hoe zij hebben gewerkt en met welke materialen. De beginnende beroepsbeoefenaars hebben kennis van de materialen die zij toepassen en maken het werkproces inzichtelijk. 

    Wat is de invloed op de werkzaamheden?

    Voor de beginnende beroepsbeoefenaar houdt de verschuiving of verbreding van taken in dat hij zich dient te verdiepen in digitalisering, zoals het digitaal registreren voor de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Voor deze wet is daarnaast materialenkennis nodig om nauwkeurige verslaggeving te doen. 

  • Wat verandert er?

    Digitalisering en robotisering brengen innovaties op de markt, zoals domotica in kozijnen. Deze domotica maakt het mogelijk om ramen op afstand te besturen, helpen bij de energie-efficiëntie en inbraakpreventie. Daarnaast zijn er innovaties zoals verwarmend glas. Een speciale coating op het glas zet het glas vanuit twee kanten onder spanning. De weerstand zorgt voor een comfortabele infraroodwarmte die door de reguliere hr++-coatings naar binnen wordt gestraald. De verwarmende elementen in de ruit kunnen via domotica worden aangestuurd.

    Wat is de invloed op de werkzaamheden?

    Beginnende beroepsbeoefenaars hoeven domotica niet toe te passen, maar moeten wel kennis hebben van technologische innovaties. 

  • Wat verandert er?

    Disciplines groeien steeds meer naar elkaar toe en dat is met name het geval wanneer prefab wordt gewerkt. Prefabricage vereist kloppende 3D-ontwerpen. In deze tekeningen is voor aanvang van de productie rekening gehouden met voorzieningen voor onder andere elektra en water. Dit vraagt om inzicht in het totaalplaatje.

    Daarnaast zijn er organisaties die totaalinstallatie en wandafwerking aanbieden om de klanten meer toegevoegde waarde te bieden. Het plafond- en wandbedrijf treedt op als hoofdaannemer en neemt een coördinerende rol op zich. 

    Wat is de invloed op de werkzaamheden?

    Werken met prefabplafonds en -wanden vraagt om een goede afstemming met elektriciens, installateurs, etc. Voor de beginnende beroepsbeoefenaars is het belangrijk dat zij de tekeningen kunnen lezen en kunnen controleren of de wanden goed zijn geproduceerd. 

    Organisaties die totaalinstallatie aanbieden, vragen naast expertise op het gebied van plafond- en wandmontage een breder palet aan vaardigheden. 

  • Wat verandert er?

    Dekvloerleggers worden steeds meer betrokken bij diverse aspecten van bouwprojecten, hun rol wordt verder uitgebreid. Ze werken steeds vaker samen met andere bouwspecialisten, zoals installateurs van vloerverwarming, geluidsisolatiespecialisten en professionals op het gebied van smart home-technologieën. 

    Ook worden totaaloplossingen vaker aangeboden en dan wordt er gevraagd om mee te denken over onder andere energie-efficiëntie, isolatie en langetermijnonderhoud. Een voorbeeld van een totaaloplossing is een zwevende vloer met geluidisolatie, thermische isolatie en vloerverwarming erin.

    Wat is de invloed op de werkzaamheden?

    De veelheid aan (nieuwe) samenwerkingen vereist een bredere kennis van verschillende aspecten van de bouw. Daarnaast komen er steeds meer nieuwe materialen en technologieën op het gebied van dekvloeren. Dat vereist voortdurende bijscholing voor beginnende beroepsbeoefenaars. Onderwerpen van bijscholing zijn bijvoorbeeld het gebruik van zelfnivellerende materialen, dunne dekvloersystemen en innovatieve biobased bindmiddelen. 

  • Wat verandert er?

    Onderhouds- en verbouwbedrijven doen een veelheid aan projecten, variërend van kleine klussen tot grootschalige verbouw- en renovatieprojecten. Ook routineonderhoud, bijvoorbeeld voor het repareren van lekkages, schilderwerk, loodgieterswerk en elektrotechnische reparties, zijn aan de orde van de dag om de functionaliteit van gebouwen te behouden. Voor beginnende beroepsbeoefenaars houdt dat in dat zij van vele markten thuis moeten zijn en dus multi-inzetbaar.

    Wat is de invloed op de werkzaamheden?

    Hoewel multi-inzetbaarheid inherent is aan het werk van de beginnende beroepsbeoefenaar, wordt het takenpakket nog meer uitgebreid. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen brengt administratieve taken met zich mee. Digitalisering en automatisering vragen om meer digitale skills om met deze systemen te werken, bijvoorbeeld voor het aansturen van machines en het digitaal verwerken van opnames. 

  • Wat verandert er?

    In het marktsegment Afbouw & Onderhoud ziet men steeds meer gebeuren dat schildersbedrijven zich uitbreiden om een totaaloplossing te kunnen bieden of in totaalonderhoud te kunnen voorzien. Een schilder haalt bijvoorbeeld een timmerman in huis. 

    Wat betreft het vak van de schilder zelf, dat krijgt steeds meer te maken met digitalisering en administratieve werkzaamheden. Schilders werken met en in digitale systemen en dienen hiervan kennis te hebben. Administratie wordt een groter aandeel van het werk in verband met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.

    Wat is de invloed op de werkzaamheden?

    Voor de beginnende beroepsbeoefenaar is het belangrijk om zich te bekwamen in digitale en administratieve vaardigheden.