Welke voorbeelden zijn er van 'Kwaliteitsborging'?
De kwaliteit van opgeleverd werk wordt steeds belangrijker en dat heeft veel impact binnen het marktsegment Afbouw & Onderhoud. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is van kracht sinds 1 januari 2024. Deze wet is veelomvattend; er is een nieuw stelsel van toezicht dat gevolgen heeft voor het verlenen van een omgevingsvergunning. Ook houdt de Wkb in dat de aannemer, stukadoor, schilder, etc. bij de oplevering van het werk moet kunnen aantonen dat er volgens afspraak (de overeenkomst) is opgeleverd. Het maakt hierbij geen verschil of dit een overeenkomst is met een hoofdaannemer of met een consument (Ministerie van Algemene Zaken, 2024).
“De Wet kwaliteitsborging voor de bouw gaat helpen in geleverde kwaliteit van het werk. Stukadoors voelen de druk om werk beter te doen, doordat het wordt vastgelegd en aan de klant overlegd moet worden wat er is gedaan."
Gijs de Jong, Knauf
Resultaatgericht samenwerken
Bouwpartners kiezen steeds vaker voor resultaatgericht samenwerken (zie Trend Ketensamenwerking). Deze manier van samenwerking vraagt ook om kwaliteitsafspraken die je moet naleven in een langdurige samenwerking.
Hoge kwaliteitsstandaarden
Klanten vragen om steeds hogere kwaliteitsstandaarden. Dat heeft er (deels) mee te maken dat producten duurder zijn geworden. Ook willen klanten samenwerken met betrouwbare partners en bedrijven. ISO-certificeringen zijn daardoor belangrijker. De afspraken die je met klanten maakt, zijn steeds meer kwaliteitgerelateerd, zoals commissioning en RGS. En dat houdt in dat het opgeleverde werk de kwaliteit moet hebben die met de klant is afgesproken.
Wat is de impact van 'Kwaliteitsborging' op dossierniveau?
Registratie van werkzaamheden en materialen
In de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen staat dat er bij oplevering een dossier wordt overgedragen waarin beschreven staat welke werkzaamheden zijn uitgevoerd en welke materialen zijn gebruikt. Ook dien je volgens de Wkb informatie te verstrekken over benodigd onderhoud en eventuele bedieningsinstructies. En de wet schrijft ook voor dat er private kwaliteitsborgers komen die de technische controle overnemen van de gemeente als er een omgevingsvergunning nodig is. Kwaliteitsborgers controleren niet of het opleverdossier is verstrekt, maar kunnen dit wel opeisen (Woub, 2023).
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, resultaatgericht samenwerken en commissioning vragen om meer controles en kwaliteitschecks gedurende het proces, verslaggeving van het werkproces en van de toegepaste materialen. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen vraagt bijvoorbeeld om administratie van de gebruikte producten en materialen en de manier waarop die zijn toegepast.
Hoge werkdruk
In de bouw ervaart men een steeds grotere druk bij het opleveren van werk. De planning van bouwprojecten loopt vaak uit door verlate leveringen van materialen en de grote vraag vanuit de markt. Dit houdt in dat in een kortere tijd meer werk uitgevoerd moet worden en deze tijdsdruk komt de kwaliteit vaak niet ten goede.
Personeel in dienst
De druk op kwaliteit maakt dat partners op elkaar moeten kunnen vertrouwen. Slecht opgeleverd werk heeft veel consequenties. De afgelopen jaren zijn veel zzp’ers het marksegment Afbouw & Onderhoud ingestapt en niet iedereen biedt de gevraagde kwaliteit. Dit maakt dat bouwbedrijven meer eigen personeel aantrekken en zich verbreden (zie Trend Taakverbreding). Organisaties willen beginnende beroepsbeoefenaars liever in dienst hebben om de kwaliteit te kunnen bewaken.
-
Wat verandert er?
De toenemende aandacht voor kwaliteit heeft consequenties voor de uitvoering van de werkzaamheden. De manier waarop die worden uitgevoerd en met welke materialen wordt gewerkt, ligt onder het vergrootglas. Dit vraagt om administratie van werkzaamheden en transparantie in de partners waarmee men samenwerkt. De verwachting is dat stukadoors meer met dezelfde partners werken om de hoge kwaliteitsstandaarden te kunnen waarborgen. Dat kan door personeel in dienst te nemen of in flexibele samenwerkingsvormen (zie Trend Flexibilisering) te werken.
De klantverwachtingen zijn de afgelopen jaren gegroeid. Materialen moeten duurzaam zijn en langer meegaan. Dit vraagt om veel kennis. Klanten willen goed geadviseerd worden en dit vereist andere vaardigheden van de beginnende beroepsbeoefenaar. Denk aan meer meedenken, klantgerichte opstelling, communicatieve vaardigheden en terugkoppeling van gemaakte afspraken.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De beginnende beroepsbeoefenaar gaat nauwgezetter te werk. Niet alleen meters maken, maar ook administratie voeren van de werkzaamheden en het gebruikte materiaal. Hij moet meer controles van de kwaliteit van het werk uitvoeren, tijdens het werkproces en erna. De beginnende beroepsoefenaar heeft dus meer tijd nodig om controle uit te voeren en eventuele fouten te herstellen. Ook is er meer tijd nodig om de klant of aannemer te informeren. Daarnaast wordt aan de beginnende beroepsbeoefenaar gevraagd om mee te denken en te adviseren over materiaalgebruik. Dit vraagt om meer materialenkennis, zeker als het om biobased materialen gaat (zie Trend Natuurinclusiviteit).
-
Wat verandert er?
De eisen die worden gesteld aan glas worden steeds strenger. De isolatiewaarde van glas is een belangrijke graadmeter voor de duurzaamheid en energie-efficiëntie van een gebouw. De innovaties op het gebied van isolerend glas volgen elkaar in hoog tempo op. Zoals gesteld bij de Trend Circulaire Economie wordt vacuümglas steeds meer uitontwikkeld en op grotere schaal toegepast, omdat het veel voordelen heeft: hoge isolatiewaarde, dun, licht en toepasbaar in bestaande kozijnen. Aan de andere kant worden de normen op het gebied van veiligheid van glas steeds strenger. Naast de normen op Europees niveau zijn er op nationaal niveau aanvullende normen en richtlijnen, uitgebracht door het Nederlands Normalisatie Instituut. En er zijn normen als het gaat om inbraak- en brandwering. Ook neemt de vraag naar explosiewerend glas in de industrie toe.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De eisen om glas toe te passen in gebouwen worden steeds strenger. De beginnende beroepsbeoefenaar dient zich ervan te verzekeren dat glas volgens de geldende normen en richtlijnen wordt toegepast én dat het juiste glas wordt toegepast. Ook dient de beginnende beroepsbeoefenaar zich te bekwamen in verslaglegging van de toepassingswijze.
-
Wat verandert er?
De hoge klantverwachtingen geven meer druk op de kwaliteit van het afgeleverde product. Daarnaast is de laatste jaren de populariteit van natuurstenen alternatieven toegenomen. Natuursteen vraagt meer zorg en onderhoud en kan niet met chemische producten schoongemaakt worden.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voordat een natuursteenproduct de deur uit gaat, dient het goed gecontroleerd te worden op eventuele fouten of gebreken. Tijdens het productieproces moeten meer kwaliteitschecks ingebouwd worden. De beginnende beroepsbeoefenaar dient zich hiervan bewust te zijn.
In het kader van kwaliteitsborging dienen beginnende beroepsbeoefenaars op de hoogte te zijn van de eventuele kwaliteitsrisico’s die natuursteen met zich meebrengt en de klant hierover kunnen informeren. Het materiaal is poreuzer en dat maakt het lastiger om de kwaliteit op langere termijn te garanderen.
-
Wat verandert er?
Wooncomfort wordt steeds belangrijker en daar dragen plafonds en wanden voor een groot deel aan bij. Gezonde binnenlucht, energiebesparing, een betere akoestiek en weinig geluidsoverlast maken dat de vraag naar panelen die aan deze wensen voldoen groter wordt. Daarnaast zijn de bouwvoorschriften leidend en de verwachtingen bij klanten hoog.
Naast dat de eisen aan de plafond- en wandpanelen groter worden om in comfort te kunnen voorzien, is het belangrijk dat de plafond- en wandpanelen op de juiste manier worden gemonteerd om het beoogde resultaat te behalen. Door de veelheid aan innovaties vandaag de dag, is het van belang dat de beginnende beroepsbeoefenaar op de juiste manier te werk gaat en informatie inwint bij de leverancier of andere partners wanneer dat nodig is. Een voorbeeld van een innovatief product is FAAY. FAAY heeft een binnenklimaatwand die aan veel van de eisen van deze tijd voldoet. Die wand zorgt voor een beter thermisch klimaat, een gelijkmatige luchtvochtigheid en is samengesteld uit natuurlijke materialen, zoals vlas (Faay Vianen B.V., 2017).
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De controle tijdens en na de uitvoering van de werkzaamheden wordt steeds belangrijker. Bij eventuele fouten dient de beginnende beroepsbeoefenaar accuraat met de klant te communiceren.
-
Wat verandert er?
Kwaliteitsborging legt de nadruk op nauwkeurige installatie en afwerking van dekvloeren. Denk hierbij aan het correct voorbereiden van de ondergrond, het zorgvuldig mengen en aanbrengen van materialen, en het voldoen aan specificaties met betrekking tot dikte, vlakheid en gladheid van de dekvloer. De vraag van de klant verandert, er is de afgelopen jaren bijvoorbeeld meer vraag naar gietvloeren of duurzame/milieuvriendelijke vloeren. Ook vragen klanten meer expertise van de beginnende beroepsbeoefenaar. Dat geldt met name voor specialistische kennis voor toepassing van dekvloeren in de industriële sector.
De veranderende klantvraag zorgt ervoor dat er met nieuwe producten gewerkt wordt. Het is hierbij van belang dat de kwaliteit van de vloer gewaarborgd is, want de kwaliteitsborging vereist strikte naleving van bouw- en veiligheidsnormen. En in het kader van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is het belangrijk dat procedures en materialen goed gedocumenteerd worden.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Beginnende beroepsbeoefenaars moeten op de hoogte zijn van de geldende voorschriften en ervoor zorgen dat hun werk voldoet aan deze normen. Dit betekent dat beginnende beroepsbeoefenaars mogelijk rapporten moeten bijhouden over de toegepaste materialen, installatieprocedures en inspectieresultaten. Om kwaliteitsborging effectief toe te passen, kan het nodig zijn dat beginnende beroepsbeoefenaars regelmatig bijscholing volgen en certificaten behalen om op de hoogte te blijven van nieuwe technologieën, materialen en installatiepraktijken.
-
Wat verandert er?
De kwaliteit van het geleverde werk wordt steeds belangrijker. Bij voorkeur hebben klanten een ‘first time fix’ van het probleem en voor de beginnende beroepsbeoefenaar betekent dat een probleem in één keer opgelost moet worden. Om kwaliteit te waarborgen, dienen beginnende beroepsbeoefenaars bij onderhouds- en verbouwbedrijven over een breed palet aan vaardigheden te beschikken.
Onderhouds- en verbouwbedrijven werken steeds meer met procedures en processen om kwaliteit te kunnen waarborgen. Kwaliteitsborging moedigt een cultuur van continue verbetering aan, want bedrijven worden gestimuleerd om hun processen en prestaties voortdurend te evalueren en te verbeteren.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor de beginnende beroepsbeoefenaar is het van belang om zich te bekwamen in een ruim palet aan vaardigheden, omdat zij breed ingezet worden om problemen bij klanten op te lossen. Zie ook de Trend Taakverbreding.
-
Wat verandert er?
De kwaliteitsnormen worden steeds strenger en opdrachtgevers zien er meer op toe dat de gewenste kwaliteit geleverd wordt. Soms is de kwaliteit contractueel afgesproken (bijvoorbeeld bij resultaatgericht werken) en vinden er inspecties en evaluaties plaats. Ook ketensamenwerking (zie de Trend Ketensamenwerking) heeft impact, want door samen te werken in de keten kan er een gezamenlijke focus zijn op kwaliteitsborging. Dit houdt in dat er gezamenlijke normen en procedures worden vastgesteld om ervoor te zorgen dat het schilderwerk voldoet aan de vereiste kwaliteitsstandaarden.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Voor de beginnende beroepsbeoefenaars betekent kwaliteitsborging dat zij meer aandacht besteden aan controles en inspecties. Ook het materiaalgebruik is belangrijk en kan verschillen naar omstandigheden (binnen/buiten), seizoen (droog/nat) en type ondergrond. Daarom moet de schilder veel kennis van producten hebben. Ook in het kader van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is kennis belangrijk. Deze wet brengt met zich mee dat beginnende beroepsbeoefenaars tot op grondstofniveau moeten weten wat er in een potje verf zit.
-
Wat verandert er?
Kwaliteitscontrole is een belangrijk aspect in het werk van de beginnende beroepsbeoefenaar. De kwaliteit moet namelijk voldoen aan de kwaliteitsnormen en de afspraken die zijn gemaakt met de klant. Ook in het kader van duurzaamheid is het belangrijk dat kwaliteit gegarandeerd wordt, omdat producten langer mee moeten gaan.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
Extra kwaliteitschecks gedurende het lakproces zijn van belang om de eindkwaliteit te kunnen garanderen. Ook het inzicht dat de kwaliteitseisen strenger zijn geworden is belangrijk.
