Wat houdt 'Circulaire economie' in?
In het ideale circulaire systeem bestaat geen afval meer, bijvoorbeeld door slimmere ontwerpoplossingen of door betere inkoop en innovatief hergebruik van materialen. Men experimenteert momenteel volop met recycling, upcycling en met modulair ontwerpen en bouwen. In materialen is er veel meer aanbod gekomen in duurzame varianten die minder milieubelastend zijn en makkelijker te hergebruiken.
Om organisaties te ondersteunen in het circulaire en duurzame proces zijn er keurmerken in het leven geroepen. Deze keurmerken geven stappenplannen en tools om mee aan de slag te gaan. Met het behalen van een keurmerk onderscheidt een bedrijf zich van concurrenten die niet of minder duurzaam werken. De belangrijkste motivatie om circulair te werken, wisselt per organisatie: voor de ene is het een financieel aantrekkelijke keuze of een commercieel interessante positionering, voor de andere een overtuiging dat het nodig is voor een betere wereld.
Wat is de impact van 'Circulaire economie' op dossierniveau?
CMD gebruikt bij ruimtelijk ontwerp en realisatie en fysieke media allerhande materialen. Hierbij besteedt men steeds vaker aandacht aan het selecteren van duurzame materialen, aan ontwerpprocessen die minder afval genereren en het hergebruik van materialen als een stand of expositie is afgebouwd. Bij circulair werken is het essentieel om verduurzaming in de gehele keten te bewerkstelligen, je moet het samen doen. Het hebben en onderhouden van lokale netwerken is daar een belangrijk onderdeel van.
Lees meer over de circulaire economie in dit inspiratierapport van SBB en en in dit adviesrapport van het marksegment energietransitie, circulariteit en klimaatadaptatie.
-
Wat verandert er?
In het ruimtelijk ontwerp kun je circulariteit al meenemen, zoals zo min mogelijk restafval produceren door bepaalde afmetingen aan te houden of een object zo compact mogelijk te ontwerpen, zodat het transport efficiënter kan.
“Je kunt zoveel doen tegenwoordig in je hele vormgevingsproces om duurzamer te werken. Modulair ontwerpen en bouwen, zodat een museuminrichting weer uit elkaar te halen is, in plaats van alles te verlijmen. Bewuster nadenken over hoe je je plaatmateriaal uitwerkt, zodat je zo min mogelijk restafval creëert.”
Marjolijn van Puffelen (Tinker)Er zijn continu nieuwe materialen ontwikkeld die duurzamer zijn en makkelijker te recyclen of hergebruiken dan traditionele materialen. Inspiratie kun je ook halen uit aanpalende vakgebieden, zoals architectuur. Marjolijn van Puffelen (Tinker) vertelt: “Architecten werken ook steeds meer met een materialenpaspoort: waar komen materialen vandaan en waar gaan ze na gebruik naartoe? Als ruimtelijk ontwerper ga je dit ook meer tegenkomen.”.
Steeds meer organisaties investeren in het behalen van een keurmerk, waarin ook criteria rondom circulariteit zijn opgenomen. Camiel Roelofs (CAS Exhibition Partners) zegt daarover: “Wij hebben een Ecovadis-keurmerk, dit is een internationale certificering. Dat beoordeelt ons op allerlei onderdelen die vallen binnen maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat gaat verder dan circulair, bijvoorbeeld ook over de inspanningen die je doet in verbeteringen voor personeel en werkomgeving.”.
Een belangrijk onderdeel van circulaire economie is om zoveel mogelijk lokaal te werken. Als je bijvoorbeeld een stand of decor in het buitenland moet opbouwen, werk je met lokale partners en lokale materialen, zodat er minder transport nodig is. “We zitten in een internationaal netwerk van 250 bedrijven over de hele wereld. Doordat we werken met standaardsystemen kunnen we hier ontwerpen en kan een ander het bouwen aan de andere kant van de wereld. Daardoor hoeven we geen materialen naar het buitenland te transporteren.” Camiel Roelofs (CAS Exhibition Partners).
Het is niet altijd haalbaar om zo circulair mogelijk te werken. Met name praktische eisen van opdrachtgevers kunnen een belemmering vormen. Marjolijn van Puffelen (Tinker) heeft hier ervaring mee: “Er hangt veel af van de wensen van de klant: wie betaalt die bepaalt. Vaak is werken met duurzamere materialen ingewikkelder en duurder. Dus in stresssituaties schuift men dat vaak opzij, dan zijn de deadline en het budget belangrijker.”.
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De toekomstige beroepsbeoefenaar moet kennis hebben van het bestaan van de circulaire economie en het belangrijkste kenmerk ervan: streven naar zero waste. Het is relevant voor beginnende beroepsbeoefenaars om te begrijpen dat een circulaire economie samenhangt met het gehele werkproces, dus inkoop, ontwerpen, materialen, vervoeren en realisatie. Het opnemen van circulaire criteria in een schoolopdracht kan een praktijkgerichte manier zijn om deze trend door te vertalen.
“Maak leerlingen bewust. Ze moeten de plaatmaten weten, zodat een ontwerp logisch is en je weinig restafval produceert. Weten dat in bepaalde mdf oplosmiddelen zitten die in de lucht vrijkomen en dat er andere mdf-opties zijn. Knowledge is power en dat helpt je ook om een klant te overtuigen.”
Marjolijn van Puffelen (Tinker)Deze circulaire kennis speelt ook een belangrijke rol in het adviesgesprek met een opdrachtgever. Hoe beter de kennis van het circulaire proces, hoe beter men een klant kan adviseren en kan inspireren om een duurzame optie uit te proberen.
Actuele keurmerken kennen
Het is onmogelijk om alle bestaande materialen en producten te kennen, er komen ook continu nieuwe bij. Op de hoogte zijn van actuele keurmerken kan helpen om snel een onderscheid te kunnen maken bij materialen. Welke zijn duurzamer dan andere? Kennis van deze keurmerken is daarom van belang voor de beginnende beroepsbeoefenaar.
Kracht van een netwerk begrijpen
De circulaire economie werkt alleen als de gehele keten meedoet en de krachten bundelt. Het is belangrijk dat een beginnende beroepsbeoefenaar de netwerkgedachte begrijpt, informatie over bestaande netwerken kan opzoeken, kansen voor samenwerking kan zien en contacten kan leggen.
Kans voor organisaties tot profilering
Ten slotte biedt circulair werken bedrijven een kans om zich te profileren bij beginnende beroepsbeoefenaars en stagiairs. De jonge generatie kiest steeds vaker een werkplek uit met criteria zoals welzijn, flexibiliteit en duurzaamheid. Een circulaire bedrijfsvoering kan voor sommigen de doorslag geven om ergens te gaan werken of stage te lopen.
-
Wat verandert er?
In print en signmaking is er veel gaande rondom duurzaamheid en circulariteit. Men werkt bewust met milieuvriendelijke oplossingen, zoals ecologische inkt, pvc-vrije materialen en textiel van gerecyclede petflessen voor banners. Dit begint in eerste instantie met een paar losse oplossingen en loopt steeds vaker over in een compleet duurzame producten- of dienstenlijn. Jamie Kusters (TVE reclameproducties) vertelt: “Wij hebben een assortiment genaamd ‘ECO-logisch!’ in het leven geroepen, met milieuvriendelijke materialen. En voor sommige materialen bieden we alleen de ecologische variant aan, zo is al onze magneetfolie nu pvc-vrij.” .
Er wordt vaker geprobeerd om restmateriaal dat overblijft te hergebruiken of terug te leveren aan de leverancier. Zeker als restmateriaal nog onbedrukt is, is er veel mogelijk in hergebruik. Hierbij staan bedrijven ervoor open om met elkaar samen te werken om een circulaire keten te realiseren.
“We werken nu met vijf andere bedrijven samen om gezamenlijk restafval van polyester doek weer terug te leveren aan de leverancier. Die kan dit materiaal vervolgens weer recyclen. In ons eentje zijn we een te kleine partij en is het niet rendabel om terug te leveren, maar met z’n allen wel.”
Nils Hille (PPS. Imaging)Ook werkt men met keurmerken, zoals Ecovadis voor het werkproces, of Greenguard voor chemische producten, zoals inkten. Jamie Kusters (TVE reclameproducties) vertelt: “We zijn dit jaar met certificering bij Ecovadis begonnen en hebben een zilveren beoordeling behaald. We willen daarmee verdergaan en waar mogelijk een hogere normering verkrijgen door onze processen steeds te verbeteren.”.
De keuze voor duurzamere materialen is soms lastig, omdat ze een beperkte functionaliteit hebben. Bijvoorbeeld dat niet alle inkten goed op het duurzame materiaal reageren. “We hebben nu ook een fluorprinter met fluorescerende inkt. Maar dat hecht niet op ons gerecyclede materiaal, daar is het te onstabiel voor. Dat is echt jammer.” Nils Hille (PPS. Imaging).
Wat is de invloed op de werkzaamheden?
De toekomstige beroepsbeoefenaar moet kennis hebben van het bestaan van de circulaire economie en het belangrijkste kenmerk ervan: streven naar zero waste. Het is relevant voor beginnende beroepsbeoefenaars om te begrijpen dat een circulaire economie samenhangt met het gehele werkproces, dus inkoop, ontwerpen, materialen, vervoeren en realisatie. Het opnemen van circulaire criteria in een schoolopdracht kan een praktijkgerichte manier zijn om deze trend door te vertalen.
“Maak leerlingen bewust. Ze moeten de plaatmaten weten, zodat een ontwerp logisch is en je weinig restafval produceert. Weten dat in bepaalde mdf oplosmiddelen zitten die in de lucht vrijkomen en dat er andere mdf-opties zijn. Knowledge is power en dat helpt je ook om een klant te overtuigen.”
Marjolijn van Puffelen (Tinker)Deze circulaire kennis speelt ook een belangrijke rol in het adviesgesprek met een opdrachtgever. Hoe beter de kennis van het circulaire proces, hoe beter men een klant kan adviseren en kan inspireren om een duurzame optie uit te proberen.
Actuele keurmerken kennen
Het is onmogelijk om alle bestaande materialen en producten te kennen, er komen ook continu nieuwe bij. Op de hoogte zijn van actuele keurmerken kan helpen om snel een onderscheid te kunnen maken bij materialen. Welke zijn duurzamer dan andere? Kennis van deze keurmerken is daarom van belang voor de beginnende beroepsbeoefenaar.
Kracht van een netwerk begrijpen
De circulaire economie werkt alleen als de gehele keten meedoet en de krachten bundelt. Het is belangrijk dat een beginnende beroepsbeoefenaar de netwerkgedachte begrijpt, informatie over bestaande netwerken kan opzoeken, kansen voor samenwerking kan zien en contacten kan leggen.
Kans voor organisaties tot profilering
Ten slotte biedt circulair werken bedrijven een kans om zich te profileren bij beginnende beroepsbeoefenaars en stagiairs. De jonge generatie kiest steeds vaker een werkplek uit met criteria zoals welzijn, flexibiliteit en duurzaamheid. Een circulaire bedrijfsvoering kan voor sommigen de doorslag geven om ergens te gaan werken of stage te lopen.